مدیریت بحران ها و ریسک های کشاورزی با تاکید بر بیمه محصوالت کشاورزی

بحران پیشامدی است که به صورت ناگهانی و گاهی فزاینده رخ می دهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار برای فرد، گروه یا جامعه می انجامد. مدیریت بحران به معنای سوق دادن هدفمند جریان پیشرفت امور به روالی قابل کنترل و انتظار بازگشت امور در اسرع وقت به شرایط قبل از بحران است. ریسک به احتمال به وجود آمدن آسیب و صدمه از یک خطر معین، ریسک گویند. در واقع به شانس یا احتمال اینکه کسی از خطر آسیب ببنند یا اموالی دچار صدمه گردد، ریسک گفته می شود. ارزیابی ریسک به طور سیستماتیک تعیین می کند چه خطراتی در محیط کار هستند و احتمال رخ دادن خطر چقدر است و چه آسیبی و با چه شدتی ممکن است، به وجود آید، که خود باعث می شود راه حل های کنترلی شناسایی می شوند و در نتیجه باعث کاهش ریسک و اثراتش می شود. مدیریت ریسک عبارتند از فرآیند کنترل شانس یا احتمال ضرر مالی است و این یک اقدام اولیه در جهت حفظ دارایی ها و درآمد سیستم از طریق تشخیص تمام علل احتمالی ضرر، تخمین آن و برنامه ریزی مراحل مختلف جهت جلوگیری و حذف ضرر است. در یک مقایسه کلی می توان گفت مدیریت بحران مربوط به پاسخگویی، مدیریت و بهبود یک رویداد غیرقابل پیش بینی است، اما مدیریت ریسک مربوط به شناسایی، ارزیابی و کاهش هرگونه فعالیت یا رویدادی است که می تواند ایجاد آسیب نماید و تبدیل به بحران شود. مدیریت ریسک می تواند هزینه خطری که سیستم شما با آن روبروست را کاهش دهد و این از طریق شناخت ریسک هایی که می توانند از آنها دوری کنید و آنها را کاهش دهید، انجام می گیرد. کشاورزی فعالیتی سرشار از مخاطرات است. در این فعالیت انواع مخاطرات طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و عمدی دست به دست هم داده و مجموعه شکننده و آسیب پذیری برای تولیدکنندگان فراهم کرده است. منابع ریسک و عدم حتمیت در کشاورزی عبارتند از: ریسک تولید یا عملکرد، ریسک قیمت بازار، ریسک مالی، ریسک انسانی. نقش و میزان اهمیت هرکدام از منابع ریسک با توجه به شرایط مکانی، زمانی و سیاستهای دولت در هر کشور متفاوت می باشد. بیمه کشاورزی، قراردادی است که به موجب آن یک طرف قرارداد به نام بیمه گر متعهد می شود که در قبال دریافت وجهی به میزان حق بیمه، در صورت وقوع حادثه ای که هدف قرارداد، پوشش دادن به ریسک آن است، مبلغی (غرامت) به طرف دیگر به نام بیمه گذار بپردازد. به طور کلی بیمه کشاورزی می تواند با افزایش ریسک پذیری بهره برداران و به تبع آن، افزایش احساس امنیت در کشاورزان، زمینه الزم برای استفاده مناسب و کارا از عوامل تولید و همچنین سرمایه گذاری در استفاده از فناوری نوین و در نتیجه افزایش بهره وری در بخش کشاورزی را فراهم کند و موجب کاهش نوسانها در تولید محصولات کشاورزی و درآمدی کشاورزی شود. در این مقاله که به روش مروری و با استفاده از منابع مکتوب تهیه شده، ایده مدیریت ریسک در فعالیتهای کشاورزی و بیمه به عنوان راهکاری مناسب تشریح شده و سازوکار بیمه محصوالت کشاورزی در تعیین غرامت محصوالت بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، مدیریت ریسک ، بیمه محصوالت کشاورزی