بازشناسی کتاب تعین آدمی فیشته در ارتباط با سنت تعین نامه نویسی آلمانی همراه با ارزیابی انتقادی برگردان های انگلیسی و فارسی آن

کتاب تعین آدمی فیشته با عنوان اصلی die Bestimmung des Menchen در برهه­ای حساس از زندگی فکری فیشته منتشر شد و چالش­های مهمی در فرهنگ فلسفی آلمان ایجاد کرد. کمی پیش از آن فیشته کتابی با عنوان تعین دانشمند نگاشته بود و این دلالتی است به بافت تاریخی گونه­ی نوشتاری مهمی در آلمان سده­ی هجدهم و اوائل سده­ی نوزدهم که فیلسوفان و متفکران مهمی در آن حضور فعال داشته­اند. ما در این مقاله ابتدا می­کوشیم این بافت تاریخی را پژوهش کنیم تا مشخص شود که کتاب فیشته در تداوم چه سنتی نگاشته شده است. در گام بعد ترجمه­های انگلیسی و بویژه تنها ترجمه­ی فارسی این کتاب را از جهات گوناگون مورد ارزیابی قرار می­دهیم تا هم کیفیت این ترجمه­ها را بررسی کرده باشیم و هم نسبت این ترجمه­ها با سنت تعین­نامه را دریابیم. یافته­ها نشان می­دهد که کتاب فیشته از طریق دو جریان فلسفه­ی عمومی و مناقشه بر سر خداناباوری در تداوم سرراست سنت تعین­نامه نگاشته شده و نیز روشن می­شود که غالب ترجمه­ها چه در انگلیسی و چه در فارسی وجه آکادمیک کتاب فیشته را قربانی وجه عمومی آن کرده­اند و به این ترتیب اگرچه نسبتی با سنت تعین­نامه­نویسی دارند، بی­آنکه لزوما اشارتی به آن داشته باشند، بازتاب­دهنده­ی ارزش آکادمیک آن نیستند.

کلیدواژه ها:

تعین­نامه ، مقصود انسان ، تعین آدمی ، رسالت ، فلسفه­ی عمومی