برنامهریزی توسعه شهری بر اساس الگوی دهکده شهری در جهت بهبود کیفیت محیط زیستی محلات ایرانی

جذابیت های گوناگون زندگی شهری سبب جذب هرچه بیشتر جمعیت به خود است و شهرها با سرعت بسیاری در حال گسترش هستند. رشد افقی و عمودی لجام گسیخته شهرها در حال بلعیدن اراضی بوده و زمین های کشاورزی، باغات و فضاهای باز تفریحی اطراف شهرها را تحت فشار قرار می دهد. رشد روزافزون جمعیت، افزایش مهاجرت به شهرها، گرمایش جهانی، پدیده جزیره حرارتی شهرها، مدیریت پسماند، آب و رواناب های شهری سبب پیچیده تر شدن مسائل و مشکلات شهرها شده و در نتیجه راهکارهای مقابله و بیرون رفت از این مسائل که برخی از آنها تبدیل به بحران های شهری شده اند نیز، دشوارتر شده است. همچنین در دهه های اخیر برنامه ریزی های کلان، طرح های راهبردی و جامع با شکست مواجه شده اند؛ در نتیجه نیاز است در رویکردها و تصمیمات اتخاذ شده بازنگری صورت گیرد. طی دهه های اخیر الگوی دهکده شهری به عنوان راهکاری برای فائق آمدن بر مشکلات پیش رو و دستیابی به توسعه پایدار شهری مطرح شده است. هدف از این مقاله ارتقا توسعه شهری براساس الگو دهکده شهری و کاربرد آن در محله های ایرانی به عنوان کوچکترین واحد برنامه ریزی در شهرها است. ایجاد محلات پایدار و ارتقا کیفیت محیط زیستی آنها می تواند منجر به ایجاد شهرهای پایدار گردد. این مقاله به بیان مفهوم دهکده شهری و بررسی ویژگی های آن و مقایسه آنها با مفاهیم و اصول محلات ایرانی می پردازد. نتایج نشان می دهد اصول و اهداف پایدار دهکده شهری شباهت بسیاری با درون مایه محله های سنتی ایران دارد از این رو ایده دهکده شهری را می توان به منظور رفع معضلات محلات شهری به کار بست.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار شهری ، دهکده شهری ، توسعه محله محور ، محلات پایدار