شناسایی عوامل موثر بر پذیرش برنامههای تغذیهای و ورزشی توسط سالمندان

تحقیق حاضر به شناسایی عوامل موثر بر پذیرش برنامههای تغذیهای و ورزشی توسط سالمندان پرداخت. روش تحقیق از نوع کیفی با استفاده از روششناسی نظریه سازی داده بنیاد رهیافت نظام مناد (اساتراوس و کوربین) بود. جامعه آماری شامل دو بخش مشارکتکنندگان (اساتید و پژوهشگران علوم ورزشی فعال در حوزه سالمندان؛ کارشناسان و متخصصان تغذیه با تجربه در مراکز و انجمنهای مرتبط با سالمندان در مراکز استانها؛ مدیران و مربیان باشگاههای ورزشی مخصوص سالمندان دارای رتبه و تازه در سطح کشور؛ مشاوران ارشد روانشناسی متمرکز بر مشکلات و نیازهای سالمندان در مراکز استانها، خانوادهها، مراکزان و خود سالمندان فعال باالی ۶۵ سال) و منابع اطلاعاتی بود. مصاحبهشوندگان و منابع اطلاعاتی با تعداد قابل کفایت، به صورت هدفمند و در دسترس، بر مبنای رسیدن به اشتراک نظری انتخاب شدند (۱۶ نفر و ۱۹ مقاله). ابزار پژوهش شامل مصاحبههای اکتشافی نیماه ساختارمند به همراه محتوای کتابخانه نظاممند بود. روایی ابزار بر اساس شایستگی عملی، اعتبار حقوقی و علمی نمونه، نظر خبرگان و توافق بین محققان ارزیابی و تایید گردید. جهات تحلیل یافتهها از روش کدگذاری مفهومی چندمرحلهای (باز، گزینشی و موضوعی) با رویکرد داده بنیاد استفاده شد. چارچوب مفهومی نهایی شامل ۴۸ مولفه، ۵ بعد عوامل فردی، عوامل اجتماعی و حمایتی، عوامل روانی و انگیزشی، عوامل اقتصادی و مالی و عوامل محیطی و ساختاری و یک مضمون اصلی عوامل اثرگذار بر پذیرش برنامههای تغذیهای و ورزشی توسط سالمندان شناسایی شد که به صورت زنجیرهای در ارتباط با هم بودند. بر اساس یافتههای پژوهش می توان نتیجه گرفت پذیرش برنامههای تغذیهای و ورزشی توسط سالمندان یک فرآیند چندبعدی و پویاست که تحت تاثیر عوامل مختلف فردی، اجتماعی، روانی، اقتصادی و محیطی قرار دارد. موفقیت در طراحی و اجرای این برنامهها مستلزم در نظر گرفتن تعامل و ارتباط میان این عوامل و ایجاد شرایطی مناسب برای رفع موانع و تقویت انگیزه و حمایت سالمندان است.

کلیدواژه ها:

پذیرش برنامههای تغذیهای ، پذیرش برنامههای ورزشی ، سالمندان ، سالمندی فعال