واکاوی نقش باغ عفیفآباد در شکلگیری الگوی باغهای معاصر ایران از دیدگاه دکتر محمدکریم پیرنیا

باغ عفیفآباد یکی از باغهای تاریخی مهم ایران است که تاثیر قابل توجهی در شکلگیری الگوهای باغهای معاصر این کشور داشته است. این مقاله به واکاوی نقش باغ عفیفآباد در طراحی و تحول الگوهای باغهای معاصر ایران با تاکید بر دیدگاههای دکتر محمدکریم پیرنیا پرداخته است. دکتر پیرنیا به عنوان یکی از مهمترین نظریه پردازان معماری و باغسازی ایرانی، در آثار خود به اصولی همچون استفاده از فضاهای سبز، آب، و رعایت تناسبات هندسی و بصری در طراحی باغها اشاره کرده است. این اصول در باغ عفیفآباد به خوبی نمایان است و تاثیر عمیقی بر طراحی باغهای معاصر گذاشته است. در این پژوهش، ابتدا تاریخچه و ویژگیهای باغ عفیفآباد مورد بررسی قرار گرفته است. باغی که در دوره قاجاریه احداث شده و با استفاده از طراحی هندسی دقیق و رعایت اصول طبیعی، فضایی آرام و زیبا برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. این باغ با درختان سرسبز، فضای آبی جاری، و معماری ایرانی-اسالمی خود، نمونه ای از باغهای ایرانی سنتی است که نه تنها به زیبایی شناسی بلکه به کارکردهای اجتماعی و روانشناختی فضا نیز توجه دارد. در ادامه، با توجه به مبانی نظری دکتر پیرنیا، اصول طراحی باغهای ایرانی همچون محورهای بصری، استفاده از آب به عنوان عنصر حیاتی، و طراحی فضاهای محصور به دقت تحلیل شده است. همچنین، تاثیر این اصول در باغهای معاصر ایران و پیوند آنها با طراحیهای مدرنتر مورد بررسی قرار گرفته است. این تحلیل نشان میدهد که بسیاری از ویژگیهای باغ عفیفآباد در باغهای معاصر ایران حفظ و در برخی موارد گسترش یافته است. نتیجه گیری این مقاله نشان میدهد که باغ عفیفآباد با حفظ ویژگیهای سنتی خود، نقش موثری در انتقال اصول طراحی باغهای ایرانی به دوره معاصر ایفا کرده است. این باغ نه تنها نمایانگر ارزشهای تاریخی و فرهنگی ایران است، بلکه به عنوان یک الگوی مرجع در طراحی فضاهای سبز معاصر همچنان مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو، تحلیل نقش باغ عفیفآباد در شکلگیری الگوهای باغهای معاصر ایران می تواند راهگشای پژوهشهای بیشتر در زمینه معماری و باغسازی پایدار باشد.

کلیدواژه ها:

باغ عفیف آباد ، باغهای ایرانی ، باغهای معاصر ، دکتر محمدکریم پیرنیا ، معماری ایرانی