بررسی اقتصاد دریا در ایران (ارائه راهکارهای توسعه اقتصاد دریا و بیان رابطه آن با متغیرهای کلان اقتصادی با روش دیمتل فازی)

اقیانوس ها و دریاها همواره نقش مهمی را در رشد و توسعه جوامع ساحلی و جزیره ای بازی کرده اند و منبع فرصت های منحصر به فردیبرای این جوامع به شمار می آیند.تقریبا ۸۰ درصد از تجارت های جهانی به لحاظ حجم و ۷۰ درصد به لحاظ ارزش توسط دریا انجام می شود و به این دلیل است که اقیانوس و دریا به عنوان شریان های جهانی شدن مطرح می شوند. اقیانوس ها و دریاها برای امنیت غذایی ،صنایع مختلف مانند توریسم و بخش های گاز و نفت طبیعی بسیار مهم و ضروری هستند وتقریبا ۲۰ درصد از کل پروتئین مصرف شده در جهان را تامین می کنند. به همین جهت در این پژوهش به بررسی اقتصاد دریا در ایران پرداخته شد. نتایج نشان داد که سهم اقتصاد دریا از تولید ناخالص داخلی ایران برای بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۹۱ بسیار ناچیز و بین ۳ تا ۵ درصد در نوسان بوده است و میانگین آن برای بازه مذکور حدود ۴ درصد است . سال ۱۳۹۵ بیشترین و سال ۱۳۹۹ کمترین سهم از اقتصاد دریا را داشته ایم . در این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانه ای، ۴۴ عامل مهم در توسعه اقتصاد دریا بیان گردید. همچنین با استفاده از روش دیمتل فازی میزان اثرگذاری و اثرپذیری میان متغیرهای اقتصاد دریا، نرخ تورم ، نرخ ارز، نرخ رشد پول و نرخ بیکاری بررسی شد. نتایج نشان داد که اقتصاد دریا بیشترین اثرگذاری و اثرپذیری را در میان متغیرهای کلان اقتصادی مورد استفاده داراست .

کلیدواژه ها:

اقتصاد دریا ، تولید ناخالص داخلی ، توسعه اقتصاد دریا ، دیمتل فازی.