نسبت فقه حکومت و فقه تمدنی (تمایزات و شباهت ها)

بحث درباره حکومت دینی و مسائل مرتبط با آن از موضوعات ریشه دار در تاریخ فقه شیعی محسوب می شود. اما این بحث به دلیل فضای تقیه و دوری فقهای شیعه از عرصه قدرت، به طور مستقل و گسترده در تاریخ فقه شیعه مورد توجه قرار نگرفته است. تشریح محققانه نظریه های فقه تمدنی و فقه حکومتی به عنوان دغدغه های روز و گفتمان معاصر در عرصه فقه و اجتهاد، برای تولید و ترویج ساختارهای فقه حکومتی و تمدنی یکی از اساسی ترین نیازهای امروز جامعه و نظام اسلامی است. با وجود این، تلاش های محدود و ناچیزی در تبیین مبانی فقه تمدنی و فقه حکومتی صورت گرفته است. این پژوهش به طور مختصر به بررسی و مقایسه مبادی، مبانی، روش ها و مولفه های فقه حکومتی و فقه تمدنی از منظر فقه امامیه می پردازد و در پایان به این نتیجه می رسد که گفتمان های فقه حکومتی و تمدنی در یک نگاه واقع بینانه، توصیف و توصیه ای برای دو روی یک واقعیت هستند و آن واقعیت، مدیریت جامعه اسلامی توسط حوزه های علمیه و خبرگان در جهت نیل به کمالات الهی و تحقق عدالت در دو عرصه مدیریت عینی و علمی است.

کلیدواژه ها:

فقه ، فقه حکومتی ، فقه تمدنی ، مبانی فقه ، تمدن اسلامی ، حکومت و تمدن