تحلیل تشخیص آسیب به منافع و میزان دیه آن از منظر فقه امامیه و قانون مجازات اسلامی

بحث از مالک تعیین میزان دیه منافع مانند بینایی و شنوایی و چگونگی استناد جنایت به جانی از زمان فقیهان گذشته مانند شیخ طوسی و حلبی مطرح بوده است. سوال اساسی نوشتار حاضر این است که از نگاه فقه امامیه با چه مالکی باید میزان دیه منافع را ارزیابی نمود؟ در آرای برخی فقیهان و قانون مجازات اسلامی این مساله با مساله چگونگی استناد جنایت به جانی مخلوط شده است. این پژوهش با تحلیل و بررسی آرای فقیهان و مواردی از قانون مجازات اسلامی در ابتدا این دو مساله را از یکدیگر تفکیک نموده است و سپس متمرکز بر این مساله شده است که مالک صحیح تعیین میزان دیه چه چیزی باید باشد؟ آن چه به عنوان مالک ارزیابی در مرحله اول و غیر مقام ضرورت باید مورد استفاده قرار گیرد، ابزاری است که دقیق ترین تشخیص را داشته باشد و استفاده از ابزار ضعیف تر مجاز نمی باشد. چگونگی استناد جنایت به جانی مساله ای دیگر است که از طریق علم قاضی و همچنین راه های معتبر شرعی مانند قسامه و بینه قابل اثبات است. ضرور ی است بر ا ین اساس، به قانون ن یز ای ن دو مساله پ یشنهاد داده شود.

کلیدواژه ها:

مالک دیه ، دیه منافع ، میزان منافع ، آسیب منافع