راهکارهای ارتقای تابآوری جوامع محلی حاشیه دریاچه ارومیه

خشکسالی دریاچه ارومیه بیش از دو دهه است که ادامه حیات تعداد زیادی از سکونتگاه های شهری و روستایی پیرامونی خود را به چالش کشیده است. در این میان، جوامع روستایی به دلیل وابستگی بیشتر به عناصر محیطی در برابر پدیده خشکسالی آسیب پذیرتر هستند. به منظور کاستن اثرات مخرب خشکسالی رویکرد تاب آوری به عنوان یک روش علمی و کاربردی شناخته می شود. بررسی ها نشان می دهد از دیدگاه جوامع محلی در بعد اجتماعی، اقدامات ستاد احیا، سبب برابری آموزش و ترویج، افزایش مرارت افزایی، افزایش سلامت و برداشت جوامع محلی نسبت به تغییرات اقلیمی منطقه و افزایش شاخص تعاون و همکاری در بین جوامع محلی در راستای احیای دریاچه ارومیه شده است. در بعد اقتصادی فعالیت های ستاد احیا در زمینه تنوع کشت محصولات کشاورزی در بین کشاورزان و ایجاد فرصت های شغلی برای جوامع محلی موثر بوده است. در بعد زیست محیطی؛ اقدامات ستاد احیا تا حدودی سبب افزایش آگاهی زیست محیطی و افزایش سطح زیر کشت محصولات دیمی شده است. در راستای ارتقای تاب آوری جوامع محلی پیشنهاد می شود با استفاده از انواع روش های آموزشی، دانش و مهارت روستاییان در زمینه هایی چون اصلاح الگوی کشت، راهکارهای صرفه جویی در مصرف آب، استفاده از محصولات پربازده، استفاده از سهایر مشترک درآمد افزایش یابد. همچنین از طریق ارایه الگوهای کشت محصولات با مصرف کم آب و گونه های مقاوم در برابر خشکسالی، از هدر رفت آب حوزه های آبریز دریاچه جلوگیری گردد. در این راستا، زنجیره ارزش گیاهان دارویی، از جمله گزینه های مطلوب جهت ایجاد اشتغال و فراهم آوردن معیشت جایگزین در منطقه می باشد که با توجه به سنخیت کاری، بخش های تحقیقات گیاهان دارویی و تحقیقات مرتع، می توانند، نقش به سزای در تحقق این امر، داشته باشند.

کلیدواژه ها:

اصلاح الگوی کشت ، معیشت جایگزین ، تابآوری ، گیاهان دارویی ، دریاچه ارومیه