شناسایی و معرفی سامانه انتقال زیرزمینی آب (قنات) از رودخانه شاپور به بندرگناوه در شمال استان بوشهر

قنات یکی از سازه های مهم برای احداث سامانه های انتقال آب است. در دنیای باستان، انتقال آب به مناطق دوردست توسط قنات انجام می شد. عمده قنات های بزرگ در مناطق کویری ایران حفر و معرفی شده اند و برای نواحی ساحل دریا قنات های بزرگ معرفی نشده است؛ بنابراین از شناخت روش های حفر قنات و انتقال آب در این ناحیه، اطلاعات چندانی در دست نیست. برای این هدف، مطالعه از طریق تجزیه و تحلیل عوارض خطی بر روی تصاویر ماهواره ای، عکس های هوایی و بازدید میدانی انجام گردید. نتایج این پژوهش منجر به شناسایی و معرفی قنات بوکه- تل برج با طول قابل تشخیص در حدود ۶۳ کیلومتر گردید، که می تواند یکی از قنات های مهم در ساحل خلیج فارس، استان بوشهر و حتی ایران محسوب شود. این قنات آب رودخانه شاپور را از شهر آبپخش در دشتستان به نواحی شمالی و شرق بندرگناوه منتقل می نموده است. فاصله بین میله چاه ها بطور متوسط حدود ۶۵-۶۰ متر است و جهت آن از جنوب شرق به سمت شمال غرب است. وجود این رشته قنات بزرگ و پرهزینه، نشان از توان مهندسی، اراده بالا و اهمیت آبرسانی و انتقال آب به فاصله دوردست جهت تامین آب سکونتگاهی مهم بوده است، همچنین فعالیت های وسیع کشاورزی را در ساحل خلیج فارس نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

قنات ، رودخانه ، تصاویر ماهواره ای ، بندرگناوه ، استان بوشهر