بررسی درونگرایی در انواع ساختار فضایی خانه های سنتی کاشان بر اساس روش نحو فضا

درونگرایی همواره به عنوان یکی از ویژگی های بارز معماری سنتی ایران مطرح می شود، که ریشه در فرهنگ، آداب و رسوم و جهان بینی مردم ایران دارد. این ویژگی در طراحی خانه های سنتی ایرانی به وضوح قابل مشاهده می باشد. در این خانه ها، فضاهای داخلی به گونه ای سازماندهی شده اند، که از دید مستقیم بیرون پنهان باشند؛ و در ادامه حریم خصوصی ساکنین را محفوظ نگه دارند. برای این منظور نحو فضا، به عنوان روشی تحلیلی در معماری و همچنین شهرسازی، که به بررسی روابط فضایی بین عناصر مختلف یک بنا می پردازد، مطرح می شود. این روش، به درک بهتر نحوه سازماندهی فضا و چگونگی عملکرد آن در پاسخ به نیازهای انسانی کمک می کند؛ و ابزاری مفید برای بررسی درونگرایی در خانه های سنتی ایران می باشد. بنابراین نوشتار ارائه شده با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نمونه های مطرح شده، پرداخته است. برای این منظور، از منابع کتابخانه ای و اسنادی و همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار دپث مپ استفاده شده است. در واقع، جهت دستیابی به اهداف مورد نظر، با بررسی مفهوم درون گرایی در معماری سنتی ایران در بخش مسکونی و عوامل موثر در شکل گیری آن، و سپس استفاده از روش نحو فضا و کاربرد آن در تحلیل ساختار فضایی معماری، به بررسی مولفه ی درون گرایی در شکل گیری انواع ساختار فضایی خانه های سنتی شهر کاشان پرداخته شده است. در نهایت نتایج حاصل از پژوهش ارائه شده بیانگر این مورد می باشد، که در تمام نمونه های مورد بررسی، همواره حیاط به عنوان فضای مرکزی خانه مطرح شده، و سایر فضاهای خانه پیرامون آن به شیوه های مختلف شکل گرفته است. لذا اولین ویژگی در جهت ایجاد مفهوم درون گرایی، شکل گرفته است؛ که در نهایت میزان و کیفیت درونگرایی با توجه به نحوه ی شکل گیری فضاهای دیگر پیرامون حیاط مرکزی بررسی می شود.

کلیدواژه ها:

درونگرایی ، ساختار فضایی ، خانه های سنتی کاشان ، روش نحو فضا ، نرم افزار دپث مپ