بررسی تاثیر محیط رسوبی و دیاژنز بر خواص مخزنی سازند ایلام در یکی از چاه های اکتشافی مجاورگسل کازرون

سازند ایلام به سن کونیاسین-سانتونین یکی از مخازن کربناته مهم در زاگرس است که به دلیل تخلخل و تراوایی مناسب در برخی بخش ها، نقش کلیدی در ذخیره و تولید نفت در میادین بزرگ جنوب غرب ایران ایفا میکند. در این پژوهش مقاطع نازک میکروسکوپی تهیه شده از خرده های حفاری از یکی از چاههای اکتشافی مجاور گسل کازرون واقع در جهت تعیین محیط رسوبی دیرین این سازند و فرایندهای دیاژنتیکی تاثیر گذار بر کیفیت مخزنی آن مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات میکروسکوپی حاکی از تشکیل این توالی در قالب ۵ ریرخساره شامل -۱وکستون بایوکلستی -۲ پکستون بایوکلستی دارای روزنداران کفزی بدون منفذ -۳ رودستون بایوکلستی حاوی میلیولید و رودیست -۴ پکستون B گرینستون بایوکلستی حاوی جلبک و نئوروتالیا و روزن داران کفزی بدون منفذ -۵ گرینستون بایوکلستی حاوی میلیولید و نئوروتالیا است. ریزرخساره های شماره ۱ تا ۳ در زیر محیط لاگون محدود شده و ریزرخساره های شماره ۴و ۵ در زیر محیط لاگون باز از رمپ داخلی ته نشین شده اند. فرآیندهای دیاژنزی موثر بر این رخسارهها شامل میکریتی شدن، سیمانی شدن، پیریتی شدن، دولومیتی شدن و تراکم به دوصورت فیزیکی و شیمیایی هستند. فرآیند میکریتی شدن موجب تبدیل دانه های اسکلتی به میکریت در محیطهای دریایی و ایجاد تغییرات ریزدانهای در بافت سنگها میشود. پس از آن، فرآیند سیمانی شدن با تشکیل سیمانهای کلسیتی در فضاهای خالی بین دانهها باعث کاهش تخلخل و تغییر ساختار سنگ میگردد که در دو محیط دریایی و متئوریک رخ داده است. پیریتی شدن و دولومیتی شدن به عنوان فرآیندهای جانشینی کانیها، منجر به تغییرات شیمیایی در کانی شناسی سنگها و کاهش تخلخل در این سنگها میشوند. همچنین فرآیند تراکم در محیط دفنی منجر به کاهش فضای متخلخل بین دانه ای و نهایتا با افزایش فشار استیلولیت در محیط دیاژنز دفنی تشکیل شده است.

کلیدواژه ها:

سازند ایلام ، بخش شیلی لافان ، ریزرخساره ها ، رمپ داخلی ، دیاژنز ، خواص مخزنی