بازنمایی گفتمانی سوژه معتاد در سینمای ایران پسانقلاب

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 70

فایل این مقاله در 45 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSPI-15-4_002

تاریخ نمایه سازی: 10 اسفند 1403

چکیده مقاله:

بازنمایی گفتمانی مسئله اعتیاد و سوژه های معتاد در سینمای ایران و نسبت آن ها با مناسبات اجتماعی زمانه خود طی دهه های پس از انقلاب اسلامی، دستخوش تغییرات عمده ای شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمانی فوکو، به بررسی چگونگی بازنمایی سوژه اعتیاد و معتادان و تحولات آن در فیلم های سینمایی سال های پساانقلاب می پردازد. در راستای این هدف، پنج فیلم شاخص (تیغ و ابریشم، باد و شقایق، بوتیک، سنتوری، ابد و یک روز) که هر یک معرف دوره ای از تحولات تاریخی-سیاسی چهار دهه اخیر در بازنمایی اعتیاد و سوژه برآمده از آن بوده اند، به روش نمونه گیری هدفمند برای تحلیل گفتمانی برگزیده شده اند.  یافته ها نشان داد در سال های اولیه انقلاب، بازنمایی اعتیاد در فیلم های سینمایی عمدتا در قالب یک دستور کار سیاسی-انقلابی و با حمایت نهادهای حاکمیتی برای مدیریت و کاهش اعتیاد انجام می شد. اما در دهه های بعد، این بازنمایی ها از کنترل رسمی خارج شد و به تکثیر گفتمان هایی انجامید که گاه با اهداف اولیه در تضاد بودند. درمجموع، اگرچه سینمای ایران تلاش داشته است تا همگام با تحولات قدرت و کردارهای گفتمانی همبسته آن در هر دوره، درکی نوین از مسئله اعتیاد و سوژه معتاد ارائه دهد؛ درعین حال، در پی این نیز بوده که از طریق بازنمایی های خود به بازاندیشی درباره معضل اعتیاد بپردازد و شیوه جدیدی از اندیشیدن به مضمون پیش گفته را به لطف تصویر بنا نهد. این بازنمایی ها تاثیری معنادار بر ادراک اجتماعی، سیاست گذاری های فرهنگی و برداشت عمومی از سوژه های معتاد داشته است. این مقاله بر اهمیت تحلیل تاریخی گفتمان های سینمایی برای درک بهتر نسبت اعتیاد با مناسبات قدرت، فرهنگ، و سیاست تاکید دارد.

نویسندگان

مهدی سلطانی گردفرامرزی

Faculty member at Academic Centre for Education, Culture and Research (ACECR), Alborz branch, Karaj, Iran

همایون مرادخانی

Assistant professor of sociology, Department of sociology, Faculty of social science, University of Razi, Kermanshah, Iran.

علی اصغر اسماعیل زاده

Faculty member at Academic Centre for Education, Culture and Research (ACECR), Karaj, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Benjamin, Walter. (۱۹۷۳). The work of art in the age ...
  • Baker, Paul (۲۰۱۱). Key Terms in Discource Analysis, Continuum International ...
  • Danesi, Marcel (۲۰۰۴). Messages, Signs and Meanings, Toronto: University of ...
  • Fiske, John & Hartley, John (۲۰۰۳). Reading Television, Oxford, Routledge ...
  • Gee, James Paul (۲۰۰۵). An Introduction to Discourse Analysis: Theory ...
  • Halliday, Michael Alexander Kirkwood (۱۹۸۹). Language, Context and Text: Aspect ...
  • Rafter, Nichole (۲۰۰۷). Crime, film and criminology: Recent sex-crime movies, ...
  • Rafter, Nicole (۲۰۰۶). Shots in the Mirror: Crime Films and ...
  • Hersey, Curt (۲۰۰۵). scripting treatment: representations of recovery from addiction ...
  • Rantala, Varpu (۲۰۱۳). Techniques of the invisible: cinematic images of ...
  • Room, R. (۲۰۱۵). Portraying the alcoholic: Images of intoxication and ...
  • Baudrillard, Jean (۲۰۱۰). The Consumer Society. Translated by Pirouz Izadi, ...
  • بنت، اندی (۱۳۸۶). فرهنگ و زندگی روزمره (لیلا جوافشانی و ...
  • بودریار، ژان (۱۳۸۹). جامعه مصرفی (پیروز ایزدی، مترجم). تهران: ثالث ...
  • پورنوروز، منیژه (۱۳۸۲). تحلیل محتوای تصویر ارائه شده از اعتیاد ...
  • دلوز، ژیل (۱۳۸۶). فوکو (نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، مترجمان). ...
  • راودراد، اعظم (۱۳۸۲)، نظریه های جامعه شناسی هنر و ادبیات. ...
  • دووینیو، ژان (۱۳۷۹). جامعه شناسی هنر (مهدی سحابی،مترجم). تهران: مرکز ...
  • سلطانی گردفرامرزی، مهدی (۱۳۹۱). بررسی چگونگی بازنمایی مسئله اعتیاد و ...
  • سلطانی گردفرامرزی، مهدی و اسماعیل زاده، علی اصغر (۱۳۹۳). شیوه ...
  • سولیوان، تام (۱۳۸۵). مفاهیم کلیدی ارتباطات (میرحسن رئیس زاده، مترجم). ...
  • ضیمران، محمد (۱۳۸۲). درآمدی بر نشانه شناسی هنر. تهران: قصه ...
  • فیسک، جان (۱۳۸۶). درآمدی بر مطالعات ارتباطی (مهدی غبرایی، مترجم) ...
  • فوکو، میشل (۱۳۸۹). تئاتر فلسفه (نیکو سرخوش و افشین جهاندیده،مترجمان). ...
  • فوکو، میشل (۱۳۸۴). اراده به دانستن (نیکو سرخوش و افشین ...
  • فوکو، میشل (۱۳۹۲). دیرینه شناسی دانش (نیکو سرخوش و افشین ...
  • مشایخی، عادل (۱۳۹۵). تبارشناسی خاکستری است. تهران: ناهید ...
  • میرساردو، طاهره (۱۳۸۵). بررسی چگونگی بازنمایی گروه های اجتماعی (معتادان ...
  • میلز، سارا (۱۳۸۲). گفتمان (فتاح محمدی، مترجم). تهران: هزاره سوم ...
  • مهدی زاده، سید مهدی (۱۳۸۷). رسانه ها و بازنمایی، تهران: ...
  • میلنر، آندرو و براویت، جف (۱۳۸۵). درآمدی بر نظریه فرهنگی ...
  • ولف، جانت (۱۳۶۷). تولید اجتماعی هنر. تهران: مرکز ...
  • هیوارد، سوزان (۱۳۸۱). مفاهیم کلیدی در مطالعات سینمایی (گروه مترجمان). ...
  • یورگنسن، ماریان. و فیلیپس، لوییز (۱۳۸۹). نظریه و روش در ...
  • Benjamin, Walter. (۱۹۷۳). The work of art in the age ...
  • Baker, Paul (۲۰۱۱). Key Terms in Discourse Analysis, Continuum International ...
  • Danesi, Marcel (۲۰۰۴). Messages, Signs and Meanings, Toronto: University of ...
  • Fiske, John & Hartley, John (۲۰۰۳). Reading Television, Oxford, Routledge ...
  • Gee, James Paul (۲۰۰۵). An Introduction to Discourse Analysis: Theory ...
  • Halliday, Michael Alexander Kirkwood (۱۹۸۹). Language, Context and Text: Aspect ...
  • Rafter, Nichole (۲۰۰۷). Crime, film and criminology: Recent sex-crime movies, ...
  • Rafter, Nicole (۲۰۰۶). Shots in the Mirror: Crime Films and ...
  • Hersey, Curt (۲۰۰۵). scripting treatment: representations of recovery from addiction ...
  • Room, R. (۲۰۱۵). Portraying the alcoholic: Images of intoxication and ...
  • نمایش کامل مراجع