مطالعه انتقادی سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه توانمندسازی در دو دهه گذشته در شهر تهران

مسئله اصلی این پژوهش، پیگیری موضوع توانمندسازی در سازمان های مردم نهاد در شهر تهران است. هدف پژوهش آن است که چهار بعد اقتصادی، روان شناختی، اجتماعی و سیاسی توانمندسازی در میان سازمان های مردم نهاد شناسایی و دسته بندی شود. به عنوان فن جمع آوری داده ها، در این پژوهش از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته استفاده شده و با مسئولان ۱۳ سازمان مردم نهاد شهر تهران که در حوزه توانمندسازی فعالیت کرده اند، ۱۸ مصاحبه عمیق صورت گرفته است. همچنین، برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون سود برده شده است. یافته های این پژوهش نشان دهنده آن است که فعالیتی که به نام توانمندسازی در این سازمان ها به انجام می رسد، معمولا اقتصادی و محدود به مهارت آموزی های سطح پایین و ارائه نیروی کار ارزان به بازار است. توانمندسازی در سطوح دیگر، یعنی توانمندسازی اجتماعی و سیاسی به معنای مطالبه گری و کنشگری چندان مورد توجه این سازمان ها قرار نگرفته است. بیشتر سازمان های موردبررسی حتی در صورت مطالبه گری، مطالبات محدودی در سطح رفع نیازهای خود داشته اند. با گسترش رویکردهای فردمحور و گسترش پروژه های خودیاری و البته برخی مانع آفرینی ها، این سازمان ها کم وبیش دست از فعالیت های ساختاری کشیده و تلاش دارند به نیازهای آنی مددجویان و همچنین آموزش مهارت به آن ها جهت ورود ناقص به بازار بپردازند و کنش، انتقاد و مطالبه گری را در ارتباط با نهادهای بالادستی و سیاست گذاری و قانون گذاری به انجام نرسانند.

کلیدواژه ها:

Demanding ، Non-governmental organizations ، Neoliberalism ، Charity ، Self-help ، مطالبه گری ، سازمان های غیردولتی ، نولیبرالیسم ، خیریه ، خودیاری