نقش مشارکت مردمی در استحصال آب باران با رویکرد حفاظت آب و خاک و بهبود معیشت جوامع محلی اطراف جاده های مناطق خشک (مطالعه موردی: جاده زابل – نهبندان)

یکی از محدودیتهای مناطق خشک کمبود باران و عدم پراکنش مناسب و بالا بودن شدت بارندگی است که اثرات مخربی بر خاک و محیط زیست این مناطق دارد. سطوح آبگیر باران یکی از محلهایی است که توانایی بالایی در حفاظت آب و خاک و بهبود معیشت جوامع محلی دارد. این پژوهش نقش مشارکت مردمی در استحصال آب باران با رویکرد حفاظت آب و خاک و بهبود معیشت جوامع محلی اطراف جاده زابل-نهبندان را مورد بررسی قرار میدهد. برای اجرای این پژوهش ضمن بازدید از جاده مزبور یکی از سامانه های سطوح آبگیر باران انتخاب و عملکرد آن از لحاظ حفاظت آب و خاک و همچنین رویکرد اقتصادی-اجتماعی و زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از طریق این سامانه از زمان ایجاد ۲۴۰۰ مترمکعب خاک تثبیت شده است و همچنین به طور متوسط سالانه حدود ۱۳۲۰۰ مترمکعب آب نیز ذخیره می شود. مدیریت این سامانه توسط بهره بردار محلی صورت می گیرد که نقش مهمی در تثبیت این محدوده و اثرات اقتصادی-اجتماعی برای آنان دارد. نتیجه گیری می شود توسعه و اصلاح سطوح آبگیر باران حاشیه جاده های بین شهری و روستایی توانمندی بالایی در خصوص حفاظت خاک و آبخیزداری، توسعه اقتصادی-اجتماعی، زیست محیطی و امنیتی این مناطق دارد.

کلیدواژه ها:

حفاظت آب و خاک ، سطوح آبگیر باران ، بهبود محیط زیست