بررسی قلمرو دفاع مشروع در حقوق بین الملل

حقوق بین الملل معاصر، بدون هر گونه تردیدی، نقص جدی حقوق بشر را از دل نگرانی های جامعه بین المللی قلمداد می کند. در نتیجه این دل نگرانی های بین المللی، مجموعه ای قابل توجه از قواعد و سازمان ها، هم در سطح جهانی و هم در سطح منطقه ای ایجاد گردیده اند. این تحوالت در حقوق بین الملل به کشورها اجازه می دهد در مقام پاسخ گویی به طور انفرادی یا دسته جمعی یا از طریق سازمان های بین المللی به اقدامات مسالمت آمیز گوناگونی توسل جویند، که از جمله این اقدامات دفاع مشروع است. مقاله حاضر با روش مروری – توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و با هدف بررسی قلمرو دفاع مشروع در حقوق بین الملل به رشته تحریر در آمده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که هر انسانی حق دارد در هنگام مواجه شدن با خطر به دفاع از جان، مال و ناموس خود و افرادی که دفاع از آنها بر وی واجب است، اقدام کند. این اقدام در اصطالح "دفاع مشروع" نامیده می شود. به عبارت دیگر، دفاع مشروع حقی است قانونی که شخص با توسل به آن می تواند در موقعیتی ضروری و با رفتاری به ظاهر مجرمانه، تجاوزی قریب الوقوع یا بالفعل و ناروا که نفس، ناموس، عرض، آزادی تن و مال او یا دیگری را مورد تهدید قرارده را دفع نماید. البته در خصوص دفاع مشروع شرایط و خصوصیات و ویژگی هایی باید وجود داشته باشد تا عمل و دفاع موجه دانسته شده و مشمول مجازات نگردد.

کلیدواژه ها:

دفاع مشروع ، مبانی دفاع مشروع ، شرایط دفاع مشروع ، اصل عدم توسل به زور