ارتقای حیات مدنی براساس وق فنامه مسجد-مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) در گستره میدان بهارستان

مﻘدمه: بافت باارزش، بافتی است که علاوه بر قدمت، نگاهی جامع به وحدت، اصالت تاریخی، معماری و آیندهنگری و همچنین حیات اجتماعی و اقتصادی پیرامون خود داشته باشد. مسجد- مدرسه سپهسالار (تاسیس در سال ۱۲۹۶قمری) یکی از این بناهای "ارزشمند" است که تاکنون به حیات خود ادامه داده و در حال حاضر میان توسعه جدید و معماری امروزی رها شده است. این بنا با درایت و نظارت میرزا حسینخان سپهسالار ساخته شده و مجموعه بنا و تزیینات که از شاهکارهای معماری عصر قاجار و قرن سیزدهم قمری است، اکنون بدون توجه به وقف نامه مورد بیمهری قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتﻘای حیات مدنی براساس وقف نامه مسجد- مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) در گستره میدان بهارستان و دستیابی به پاسخی عملی برای نجاتبخشی این بافت شهری براساس ایدههای مطرحشده بود. نتیجهگیری: ترکیبی مانند مسجد- مدرسه سپهسالار میتواند الگویی در معماری معاصر برای تحﻘق نگاه سنتی و مدرن باشد و مساجد موفق نﻘش مهمی در شناساندن مسیولیت دولت در تامین رفاه مردم بر عهده دارند. آیندهنگری در مدیریت شهری میتواند به تربیت جامعه در آشنایی با حﻘوق خویش و همکاری اجتماعی منجر شود. مساجد و مراکز مذهبی باید قلب و کانون روحبخش و معنویت آفرین و تفکربرانگیز شهرها و محلات باشند و لازم است در کنار نهادهای فرهنگی، باشکوهترین و برجستهترین نماد شهرهای اسلامی باشند و در عین حال عظمت را با لطافت و سادگی توام نمایند. طراحان و برنامهریزان، بدون آگاهی از اصول اسلامی، معانی و منابع آنها قادر به ایجاد یک "ساخت محیط" کاملا منطبق با اصول اسلامی نخواهند بود.

کلیدواژه ها:

Civil Life ، Waqf Rules ، Shahid Motahhari Mosque-School ، Valuable Texture ، The Range of Baharestan Square ، حیات مدنی ، وقفنامه ، مسجد و مدرسه شهید مطهری ، بافت ارزشمند ، گستره میدان بهارستان