بررسی تطبیقی کاربرد نماد و نشانه در آثار معماری دوره‎ های صفوی و معاصر ایران

گرایش به کاربرد نماد ، نشانه و رمز همواره با نوع بشر همراه بوده است. دیرپا ترین آنها را در آثار انسان‎های نخستین که به دلایل تکنیکی بیشتر در قالب نقاشی‎های دیواری است دیده‎ایم و در جامعه‎ی امروزی دیگر کمتر بستری را می‎توان یافت که در آن نشانی از نمادها و نشانه ها نباشد زیرا که نماد و نشانه برای بروز و ظهور، بستری جز ذهن خلاق خالق خود نمی طلبد، . اما نشانه نیز به عنوان یکی از اقسام رابطه، برای برقراری ارتباط نیازمند جامعه‎ای پویا ست که طرف دوم این ارتباط‎اند. میزان کاربرد نماد و نشانه در جایگاه‎های مختلف و گستردگی و تنوع اقسام آن از جمله مواردی است که همواره بر پیچیدگی کشف معنای حقیقی آن افزوده است. و این شناخت نادرست همواره تگنای این ارتباط بوده است. مقاله در پاسخ به دو سوال نماد و نشانه چیست و جایگاه کاربرد آنها در معماری کجا ست؟و تفاوت کاربرد نماد و نشانه در دوره های صفوی و معاصر در چیست؟سعی بر آن دارد تا با اشاره به انواع نشانه و ارائه‎ی دسته بندی از جایگاه‎های کاربرد نماد و نشانه در آثار معماری، به بررسی تطبیقی آثار دو دوره‎ی معماری ایران بپردازد. در این راستا با استفاده از ترکیب روش‎های تحقیق استدلال منطقی و تفسیری- تاریخی به بحث پیرامون انواع نشانه، جایگاه‎های کاربرد آن در معماری و تحقیق در نمونه‎های موردی پرداخته شده است. در انتها با مقایسه‎ی دو دوره‎ی صفوی و معاصر به بررسی تفاوت‎ها و شباهت‎ها و روند کاربرد نماد و نشانه در بستر معماری خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

Symbol ، semiotics ، Architecture ، architecture of Safavi period ، architecture of contemporary period ، نشانه ، نماد ، نشانه شناسی معماری ، معماری دوره‎ی صفوی ، معماری دوره‎‎ی معاصر