بررسی دلایل کارکرد تقلیل دهنده مقررات ملی ساختمان در کم رنگ شدن مفاهیم طراحی در معماری معاصر

اهداف: بررسی و تحلیل قوانین طراحی با هدف رفع تناقضات و ایرادت، یکی از موضوعات پویا و حائز اهمیت پژوهشی در اکثر نقاط جهان است. تردیدی در لزوم وجود قوانین وجود ندارد، اما سوالی که مطرح است نحوه­ی طراحی قوانین مذکور است، به گونه ­ای که منجر به افت کیفیت و تنش در فرایند پیچیده­ طراحی نشوند. هدف پژوهش ریشه ­یابی کارکرد تقلیل­ دهنده مقررات ملی با تمرکز بر مبحث چهارم، در کم رنگ شدن مفاهیم طراحانه در حوزه­ ساختمان است. روش­ ها: پژوهش با رویکرد تحلیلی، مبتنی بر تحلیل محتوی و استدلال منطقی منابع کتابخانه­ ای انجام شده و چارچوب پژوهش از طریق مصاحبه با خبرگان تعیین شده است. یافته ­ها: مقررات ملی از نوع تجویزی هستند که تعیین راه­ حل­ ها، عدم انعطاف­پذیری و محوریت استانداردها، مهم­ترین ویژگی این گونه از مقررات است. تقلیل مسائل حوزه­ی طراحی، جایگزین کردن مهارت به جای شناخت، رفع مسئولیت طراحی از طریق تکیه به استانداردها، تعیین حداقل ­ها به عنوان اهداف و حذف انگیزه برای خلاقیت و نوآوری، دلایل اصلی کارکرد تقلیل­ دهنده مقررات ملی در حوزه­ طراحی و ساخت است. نتیجه­ گیری: ساختار و محتوای مقررات تغییراتی در شیوه ­ها و کارهای طراحان ایجاد می­ کند. رویکرد تجویزی با ویژگی­ های خاص خود، برای تدوین مقررات حوزه­ی طراحی معماری مناسب نیست و نیازمند مقرراتی هستیم که طراح را مجاب به تفکر در مسیرهای خاص نکند. محوریت استانداردها، مسائل حوزه­ طراحی را محدود کرده است و با تنزیل سطح طراحی در حد تکنسین­ ها، سبب کمرنگ شدن نقش طراحان مبتکر و مفاهیم طراحانه شده­ و بستر حضور غیرمتخصصان در حوزه­ طراحی را فراهم کرده است.

کلیدواژه ها:

National Building Codes ، formulation of regulations ، design process ، reducing function ، design concepts ، prescriptive approach ، standards ، new technologies ، contemporary architecture ، مقررات ملی ساختمان ، طراحی قوانین ، فرایند طراحی ، کارکرد تقلیل دهنده ، مفاهیم طراحانه ، رویکرد تجویزی ، استانداردها ، فناوری های نو ، معماری معاصر