خاستگاه، سنگ شناسی و زمین شیمی سنگ های خروجی گستره مس زندی (راین)، جنوب شرق استان کرمان

گستره مس زندی (استان کرمان) در منطقه ای کنار روستای گور در ۷۰ کیلومتری جنوب شرق شهرستان راین واقع است. این گستره از نظر تقسیمات زمین شناسی ایران، در پهنه ایران مرکزی (کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر) و نوار ماگمایی دهج- ساردوئیه قرار دارد. در این گستره روانه هایی وجود دارند که بر اساس بررسی­های صحرایی و سنگ­نگاری، ترکیب سنگ شناسی آنها اغلب حدواسط تا اسیدی شامل آندزیت، تراکی آندزیت، داسیت، ریولیت و سنگ های آذرآواری وابسته به آن­ها و به مقدار کم بازالت و آندزیت بازالت است. آنها اغلب دارای بافت پورفیری با خمیره ریزسنگی هستند. سنگ های حدواسط تا اسیدی  از کانی های پلاژیوکلاز، هورنبلند، بیوتیت و کوارتز تشکیل شده­اند و سنگ های بازالتی دارای کانی های پیروکسن و پلاژیوکلاز هستند. در نمودارهای عنکبوتی الگوی عناصر فرعی و خاکی نادر بهنجار شده نسبت به مراجع کندریت و گوشته اولیه، عناصر خاکی نادر سبک (LREE) غنی شدگی ضعیفی نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) دارند. اغلب عناصر در نمودارهای مختلف زمین شیمیایی الگوی به نسبت مشابه با سنگ­های وابسته به مناطق کرانه فعال قاره را نشان می­دهند. عناصر Rb,Th و Ba ناهنجاری مثبت و عناصر Ti و P ناهنجاری منفی نشان می­دهند. نمودارهای سنگ­زایی و زمین­ساختی ماگمایی به همراه ناهنجاری به نسبت منفی Eu در سنگ­های مورد بررسی بیانگر وابستگی آنها به ماگماهای مناطق فرورانشی است. از این رو، به نظر می­رسد که این سنگ ها مشابه بسیاری از سنگ های پهنه آتشفشانی-نفوذی ارومیه- دختر در نتیجه ماگماهای برآمده از فرورانش صفحه عربی به زیر صفحه ایران، بوجود آمده­اند.

کلیدواژه ها:

extrusive rocks ، Zandi copper ، calc-alkaline ، Neotethyan ، Urmia-Dokhtar ، Iran ، سنگ های خروجی ، مس زندی ، آهکی قلیایی ، نئوتتیس ، ارومیه-دختر ، ایران.