بررسی میزان خطرپذیری زبان مازندرانی بر اساس الگوهای یونسکو

زبان مازندرانی(گونه ی مورد استفاده در استان مازندران )،یکی از زبان های کهن ایرانی است،که از گذشته های بسیار دور،زبان بومیان ساکن بخشی از مناطق شمالی ایران،بوده است.این زبان،در سال های اخیر،به دلیل تحولات اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و سیاسی،دچار دگرگونی های بی شمار و کاهش تعداد گویشوران شده است،به طوری که اکنون به نظر می رسد،گذار زبانی به فارسی،نه تنها در بافت خانواده های مازندرانی،بلکه در کاربرد زبان در ادارات، کوچه و خیابان،و..نیز اتفاق افتاده است.هدف از انجام این پژوهش،بررسی جایگاه زبان مازندرانی،از منظر خطرپذیری،بر اساس معیارهای نه گانه یونسکو است.بررسی داده ها نشان می دهد،براساس معیار انتقال بین نسلی زبان،زبان مازندرانی،در سطح ۳،یا قطعا در معرض خطر،معیارهای تعداد مطلق گویشوران،نسبت گویشوران در کل جمعیت و حوزه های کاربرد زبان،در سطح ۲،یا شدیدا در معرض خطر قرار دارد.همچنین،از منظر معیار کاربرد در رسانه و حوزه های جدید،معیار آموزش زبان و سوادآموزی و معیار مقدار و کیفیت مستندات،مازندرانی،در پایین ترین سطح(درجه صفر)جای گرفته است.بررسی معیار نگرش ها و سیاست های زبانی دولتی،نشان می دهد که مازندرانی،در سطح ۳،یا قطعا در معرض خطر قرار دارد.معیار نگرش اعضای جامعه نسبت به زبان مادری،سطح یک و پایین را نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

زبان مازندرانی ، خطرپذیری زبان ، الگوهای یونسکو ، نگرش زبانی ، کاربرد زبان ، میزان خطرپذیری زبان