بررسی نوع وامواژه های معرب شده به عنوان سند غنای فرهنگی ایرانیان(بررسی موردی ده فرهنگ لغت عربی)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 93

فایل این مقاله در 61 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCSFA-4-6_003

تاریخ نمایه سازی: 6 اسفند 1403

چکیده مقاله:

زبان فارسی بیش از هر فرهنگ و زبان دیگری بر زبان و فرهنگ عربی تاثیر گذاشته است. بررسی واژگان معرب از فارسی به عربی درده قاموس بزرگ«العین، جمهره اللغه، تهذیباللغه، الصحاح، المحکم، اساس البلاغه، المعرب، لسان العرب، تاج العروس و الالفاظ الفارسیهالمعربه»ودسته­بندی انواع مختلف این واژگان نشان از غلبه فرهنگ فارسی نسبت به دیگر فرهنگهای تاثیرگذار بر فرهنگ عربی، آگاهی فرهنگ­نویسان به زبان و فرهنگ فارسی و غنای زبان و ادبیات فارسی بویژه در حوزه­های شهری دارد. این پژوهش به ۱۷۰۵وامواژه بدون تکرار در این قاموسها دست یافته که آنها در این جستار به ۳۷دسته تقسیم­شده است. اگر تکرار واژه­ها در نظر گرفته شود تعداد این وامواژه­ها به بیش از ۳۵۰۰ واژه می­رسد. این پژوهش گوشه­ای از غنای فرهنگی و واژگانی زبان فارسی و فقر واژگانی و فرهنگی زبان عربی را به تصویر کشیده است. در این پژوهش با توجه به نقش برجسته واژه و زبان در تبادل فرهنگی به زاویه جدیدی از نفوذ فرهنگ و ادب ایرانی در ادب عربی اشاره شده است.

کلیدواژه ها:

word ، introduction ، Persian culture and language ، Arabic culture and language ، وامواژه های فارسی در عربی ، معربات از فارسی ، لغات فارسی در عربی.

نویسندگان

هدیه جهانی

دانشگاه رازی

وحید سبزیان پور

دانشگاه رازی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف) کتابآذرنوش، آذرتاش؛ راه های نفوذ فارسی در فرهنگ و ...
  • ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد؛لسان العرب؛قاهره: دار المعارف، (بلاتاریخ) ...
  • ابو الحسن علی بن اسماعیل بن سیده المرسی؛المحکم و المحیط ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن؛ مقدمه ابن خلدون؛ دمشق: دارالکتب، (۱۴۲۵) ...
  • ابن مسکویه، ابوعلی؛ الحکمه الخالده؛بیروت: دارالاندلس، (بی تا) ...
  • ادی شیر، السید؛ الالفاظ الفارسیه المعربه؛ الطبعه الثانیه. بیروت: المطبعه ...
  • الازدی، ابو بکر محمد بن الحسن بن درید؛ جمهره اللغه؛بیروت: ...
  • جامی، عبدالرحمن؛ بهارستان؛پژوهشی در سرچشمه های حکایات و اقوال حکیمانه. ...
  • جفری، آرتور؛. واژه های دخیل در قرآن مجید؛ ترجمه فریدون ...
  • الجوهری، ابو نصر اسماعیل بن حماد؛الصحاح تاج اللغه وصحاح العربیه؛ ...
  • الحریری، ابو محمد القاسم بن علی بن محمد؛ دره الغواص ...
  • حموی، یاقوت؛ معجم البلدان؛ بیروت: دارالفکر، (بی تا) ...
  • دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه دهخدا؛ زیرنظر محمد معین و ...
  • الدینوری، ابن قتیبه؛الشعر والشعراء. القاهره: دارالحدیث، (۱۴۲۳) ...
  • زبیدی، محمد بن محمد بن عبد الرزاق الحسینی؛ تاج العروس ...
  • زرین کوب، عبدالحسین؛نه شرقی نه غربی انسانی. تهران: امیرکبیر، (۱۳۸۴). ...
  • ؛تاریخ ایران، چ سیزدهم، تهران: امیرکبیر، (۱۳۸۹) ...
  • الزمخشری، ابو القاسم محمود بن عمرو بن احمد؛اساس البلاغه؛ تحقیق: ...
  • زیدان، جرجی؛ تاریخ تمدن اسلامی؛ بیروت: منشورات دارالمکتبه الحیاه، (بی ...
  • سبزیان پور، وحید؛تاریخ ادبیات عصر عباسی در پرتو فرهنگ و ...
  • سیبویه.الکتاب، چ سوم، دمشق: دارالقلم،(۲۰۱۴) ...
  • شقاقی، ویدا؛مبانی صرف؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ...
  • الصولی، ابو بکر محمد بن یحیی؛ادب الکتاب؛ نسخه وعنی بتصحیحه ...
  • ضیف، شوقی؛تاریخ الادب العربی العصر العباسی الاول؛ ذوی القربی، (۱۴۳۱) ...
  • عبدالرحیم؛ شرح وتحقیق فی کتاب المعرب لابی منصور الجوالیقی؛ دمشق: ...
  • عضدانلو، حمید؛آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه شناسی؛ تهران: نشر نی، ...
  • علی صفی، فخر الدین؛لطایف الطوایف؛ بررسی سرچشمه های داستانها و ...
  • عوفی، سدید الدین محمد؛جوامع الحکایات ولوامع الروایات؛ به کوشش جعفر ...
  • الفراهیدی، الخلیل بن احمد بن عمرو بن تمیم؛ العین؛المحقق: د ...
  • قربانی، محمد علی؛واژه های دخیل در قرآن؛ مشهد، موسسه فرهنگی ...
  • القلقشندی، احمد بن علی بن احمد الفزازی؛ صبح الاعشی فی ...
  • لوتمان، ی،اوسپنسکی، بی، آی؛در باب ساز و کار نشانه شناسی ...
  • محمد بن احمد بن الازهری الهروی، ابو منصور؛تهذیب اللغه؛ المحقق: ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین؛ التنبیه و الاشراف؛ تصحیح عبداله ...
  • معین، محمد؛فرهنگ فارسی؛ چ دوازدهم. تهران: امیرکبیر، (۱۳۷۷) ...
  • مکی، محمد کاظم؛تمدن اسلامی در عصر عباسیان؛ ترجمه محمد سپهری، ...
  • ب) مقالهآذرنوش، آذرتاش؛ «وام واژه های فارسی در نشوار المحاضره ...
  • وامواژه های کهن تر»، مقاله نامه فرهنگستان ۹/ ۴، (۱۳۸۶)؛ ...
  • ؛ «ابونواس»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۶، (۱۳۶۷)؛ ص۳۴۱- ۳۶۸ ...
  • ؛ «الکلمات الفارسیه فی شعر الجاهلی»، مقالات و بررسی ها، ...
  • ؛ «رساله التبصر بالتحاره جاحظ و واژه های فارسی آن»، ...
  • ؛ فرامرز میرزایی و مریم رحمتی ترکاشوند؛ «وا واژه های ...
  • امانی چاکلی، بهرام، سیده لیلا سنگدهی، مریم بیگدلی؛ «الفاظ معرب ...
  • جواهر القاموس و انعکاس آن در متون نخستین اسلامی»،مجموعه مقالات ...
  • ؛ «دراسه معربات جمهره اللغه و مطابقتها فی معجمی دهخدا ...
  • حدیدی، حسین؛ «نمود بلاغی واژه های فارسی در زبان عربی»، ...
  • داخواه، حسن؛«فرهنگ ایرانی و وامواژه های فارسی در سروده های ...
  • سبزیان پور، وحید؛«جستاری در کشف ریشه های ایرانی مفاهیم مشترک ...
  • ؛ «تاثیر ترجمه عربی کلیله و دمنه بر ادب عربی». ...
  • و هدیه جهانی؛ «بررسی وامواژهای فارسی امثال مولد در مجمع ...
  • عامری، حیات؛ «وامواژه های عربی در فارسی، بررسی تحولات آوایی ...
  • فاتحی نژاد، عنایت الله؛ «واژه های فارسی و معرب در ...
  • محقق، مهدی؛ «تاثیر زبان فارسی در عربی». مجله دانشکده ادبیات ...
  • ؛ «واژه های فارسی در کتاب تقویم الادویه حبیش بن ...
  • مرادی، مریم و مرضیه رحمانی؛ «بررسی رابطه متقابل زبان و ...
  • مرادیان، خدامراد؛ «تعریب یا عربی بودن واژه های بیگانه، واژه ...
  • نظری، علیرضا و زهره اسد الله پور عراقی؛ «تداخل زبانی ...
  • ج) منابع لاتین ...
  • “on language linguistics” new York, ny: continuum. Haroof, p. b,الف) ...
  • ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد؛لسان العرب؛قاهره: دار المعارف، (بلاتاریخ) ...
  • ابو الحسن علی بن اسماعیل بن سیده المرسی؛المحکم و المحیط ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن؛ مقدمه ابن خلدون؛ دمشق: دارالکتب، (۱۴۲۵) ...
  • ابن مسکویه، ابوعلی؛ الحکمه الخالده؛بیروت: دارالاندلس، (بی تا) ...
  • ادی شیر، السید؛ الالفاظ الفارسیه المعربه؛ الطبعه الثانیه. بیروت: المطبعه ...
  • الازدی، ابو بکر محمد بن الحسن بن درید؛ جمهره اللغه؛بیروت: ...
  • جامی، عبدالرحمن؛ بهارستان؛پژوهشی در سرچشمه های حکایات و اقوال حکیمانه. ...
  • جفری، آرتور؛. واژه های دخیل در قرآن مجید؛ ترجمه فریدون ...
  • الجوهری، ابو نصر اسماعیل بن حماد؛الصحاح تاج اللغه وصحاح العربیه؛ ...
  • الحریری، ابو محمد القاسم بن علی بن محمد؛ دره الغواص ...
  • حموی، یاقوت؛ معجم البلدان؛ بیروت: دارالفکر، (بی تا) ...
  • دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه دهخدا؛ زیرنظر محمد معین و ...
  • الدینوری، ابن قتیبه؛الشعر والشعراء. القاهره: دارالحدیث، (۱۴۲۳) ...
  • زبیدی، محمد بن محمد بن عبد الرزاق الحسینی؛ تاج العروس ...
  • زرین کوب، عبدالحسین؛نه شرقی نه غربی انسانی. تهران: امیرکبیر، (۱۳۸۴). ...
  • ؛تاریخ ایران، چ سیزدهم، تهران: امیرکبیر، (۱۳۸۹) ...
  • الزمخشری، ابو القاسم محمود بن عمرو بن احمد؛اساس البلاغه؛ تحقیق: ...
  • زیدان، جرجی؛ تاریخ تمدن اسلامی؛ بیروت: منشورات دارالمکتبه الحیاه، (بی ...
  • سبزیان پور، وحید؛تاریخ ادبیات عصر عباسی در پرتو فرهنگ و ...
  • سیبویه.الکتاب، چ سوم، دمشق: دارالقلم،(۲۰۱۴) ...
  • شقاقی، ویدا؛مبانی صرف؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ...
  • الصولی، ابو بکر محمد بن یحیی؛ادب الکتاب؛ نسخه وعنی بتصحیحه ...
  • ضیف، شوقی؛تاریخ الادب العربی العصر العباسی الاول؛ ذوی القربی، (۱۴۳۱) ...
  • عبدالرحیم؛ شرح وتحقیق فی کتاب المعرب لابی منصور الجوالیقی؛ دمشق: ...
  • عضدانلو، حمید؛آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه شناسی؛ تهران: نشر نی، ...
  • علی صفی، فخر الدین؛لطایف الطوایف؛ بررسی سرچشمه های داستانها و ...
  • عوفی، سدید الدین محمد؛جوامع الحکایات ولوامع الروایات؛ به کوشش جعفر ...
  • الفراهیدی، الخلیل بن احمد بن عمرو بن تمیم؛ العین؛المحقق: د ...
  • قربانی، محمد علی؛واژه های دخیل در قرآن؛ مشهد، موسسه فرهنگی ...
  • القلقشندی، احمد بن علی بن احمد الفزازی؛ صبح الاعشی فی ...
  • لوتمان، ی،اوسپنسکی، بی، آی؛در باب ساز و کار نشانه شناسی ...
  • محمد بن احمد بن الازهری الهروی، ابو منصور؛تهذیب اللغه؛ المحقق: ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین؛ التنبیه و الاشراف؛ تصحیح عبداله ...
  • معین، محمد؛فرهنگ فارسی؛ چ دوازدهم. تهران: امیرکبیر، (۱۳۷۷) ...
  • مکی، محمد کاظم؛تمدن اسلامی در عصر عباسیان؛ ترجمه محمد سپهری، ...
  • ب) مقالهآذرنوش، آذرتاش؛ «وام واژه های فارسی در نشوار المحاضره ...
  • وامواژه های کهن تر»، مقاله نامه فرهنگستان ۹/ ۴، (۱۳۸۶)؛ ...
  • ؛ «ابونواس»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۶، (۱۳۶۷)؛ ص۳۴۱- ۳۶۸ ...
  • ؛ «الکلمات الفارسیه فی شعر الجاهلی»، مقالات و بررسی ها، ...
  • ؛ «رساله التبصر بالتحاره جاحظ و واژه های فارسی آن»، ...
  • ؛ فرامرز میرزایی و مریم رحمتی ترکاشوند؛ «وا واژه های ...
  • امانی چاکلی، بهرام، سیده لیلا سنگدهی، مریم بیگدلی؛ «الفاظ معرب ...
  • جواهر القاموس و انعکاس آن در متون نخستین اسلامی»،مجموعه مقالات ...
  • ؛ «دراسه معربات جمهره اللغه و مطابقتها فی معجمی دهخدا ...
  • حدیدی، حسین؛ «نمود بلاغی واژه های فارسی در زبان عربی»، ...
  • داخواه، حسن؛«فرهنگ ایرانی و وامواژه های فارسی در سروده های ...
  • سبزیان پور، وحید؛«جستاری در کشف ریشه های ایرانی مفاهیم مشترک ...
  • ؛ «تاثیر ترجمه عربی کلیله و دمنه بر ادب عربی». ...
  • و هدیه جهانی؛ «بررسی وامواژهای فارسی امثال مولد در مجمع ...
  • عامری، حیات؛ «وامواژه های عربی در فارسی، بررسی تحولات آوایی ...
  • فاتحی نژاد، عنایت الله؛ «واژه های فارسی و معرب در ...
  • محقق، مهدی؛ «تاثیر زبان فارسی در عربی». مجله دانشکده ادبیات ...
  • ؛ «واژه های فارسی در کتاب تقویم الادویه حبیش بن ...
  • مرادی، مریم و مرضیه رحمانی؛ «بررسی رابطه متقابل زبان و ...
  • مرادیان، خدامراد؛ «تعریب یا عربی بودن واژه های بیگانه، واژه ...
  • نظری، علیرضا و زهره اسد الله پور عراقی؛ «تداخل زبانی ...
  • ج) منابع لاتین ...
  • “on language linguistics” new York, ny: continuum. Haroof, p. b ...
  • نمایش کامل مراجع