(آلودگی دارویی منابع آبی و روش های حذف آن با تکیه بر روش های زیستی)

در سه دهه گذشته، آلودگی محیط زیست به داروها در تمامی مناطق دنیا، از جمله آب های سطحی (دریاچه ها، رودخانه ها، نهرها) و زیرزمینی گزارش شده است. این آلاینده ها از منابع مختلفی همچون پساب های صنعتی، فاضلاب های خانگی و صنعتی، ضایعات کشاورزی و دامپروری وارد محیط زیست می شوند. داروها به دلیل ویژگی های شیمیایی خاص، از جمله پایداری بالا، معمولا در محیط های آبی باقی می مانند و از طریق چرخه های بیولوژیکی وارد بدن موجودات زنده می شوند. این داروها می توانند اثرات منفی بر اکوسیستم ها و سلامت عمومی داشته باشند. تصفیه خانه های فاضلاب به طور معمول برای حذف کامل داروهای شیمیایی طراحی نشده اند و بسیاری از این ترکیبات، به ویژه آنتی بیوتیک ها و هورمون ها، به راحتی از پساب ها حذف نمی شوند. روش های مختلفی برای حذف داروها از محیط های آبی وجود دارد که شامل روش های فیزیکی، شیمیایی، حرارتی و بیولوژیکی است. روش های فیزیکی مانند جذب سطحی، فیلتراسیون و اسمز معکوس، داروها را از فاز آبی به فاز جامد انتقال می دهند. در روش های شیمیایی، واکنش هایی مانند تبادل یونی، کاهش و تکلیس داروها را به محصولات قابل تخریب تبدیل می کنند. همچنین، تخریب نوری و هیدرولیز نیز از مسیرهای مهم حذف داروها هستند. از سوی دیگر، روش های بیولوژیکی شامل استفاده از میکروارگانیسم ها، گیاهان، قارچ ها و جلبک ها می باشند که در حذف داروها از محیط های آبی نقش مهمی دارند. بسیاری از این موجودات توانایی تجزیه داروها را دارند یا می توانند آنها را به طور موثری جذب کنند. با توجه به اینکه داروها به دلیل ساختار شیمیایی پیچیده شان معمولا در محیط های آبی پایدار هستند، نیاز به توسعه و بهبود فناوری های تصفیه مناسب و سازگار با محیط زیست برای مدیریت این آلاینده ها و جلوگیری از اثرات منفی آن ها بر سلامت انسان و محیط زیست ضروری است.

کلیدواژه ها:

آلایندگی دارویی ، حذف ، روش های زیستی