تبیین اثرات قیمت سوخت بر تغییر شیوه های سفر (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)

یکی از پرتکرارترین راهکارها توسط نهادهای مدیریت شهری در راستای دست یابی به حمل ونقل پایدار، استفاده از قیمت سوخت در تغییر عادات سفر شهروندان است. توجه بسیاری از پژوهش ها در جهان به قیمت سوخت به عنوان عاملی مهم در تغییر شیوه های سفر شهروندان، بر آن می دارد تا تاثیر قیمت سوخت بر تغییر شیوه های سفر از شخصی به همگانی و میزان اثرگذاری آن، در کلان شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد. به همین منظور، هدف از این پژوهش، بررسی چیستی ارتباط بین قیمت سوخت و عادات سفر و چگونگی اثرگذاری آن تعیین گردید. در این پژوهش، با تکیه بر روش کیفی و انجام مصاحبه های عمیق و با بهره گیری از روش نمونه گیری گلوله برفی، نظرات متخصصان و صاحب نظران حوزه حمل ونقل جمع آوری و در نهایت، چارچوبی مفهومی ارائه می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که قیمت سوخت در تغییر شیوه های سفر شهروندان اثر دارد؛ اما تاثیر آن جزئی بوده و به ابعاد گوناگونی وابسته است. این اثرات، به طور کلی، در دو دسته محتوایی و روند کاری، طبقه بندی می شوند. یافته های پژوهش بیان می کند که تاثیرات محتوایی قیمت سوخت، ریشه در بسترهای فرهنگی و اجتماعی جوامع دارد و تغییرات چشمگیر در قیمت سوخت، می تواند موجب تغییر در نظام اجتماعی موجود شود؛ با این حال، تاثیرات روند کاری، عمدتا، در فرآیند قیمت گذاری آشکار می شوند و ریشه در ابعاد حقوقی، مدیریتی و آموزشی دارند.

کلیدواژه ها:

قیمت سوخت ، شیوه های سفر ، شبکه حمل ونقل شهری ، کلان شهر تهران