ارتباط بین تغییرات زمانی دو پدیده خشک سالی و گردوغبار

خشکسالی به عنوان یکی از مهم ترین پدیده های طبیعی در مناطق خشک و نیمه خشک تاثیرات گسترده ای بر محیط زیست، منابع آب، کشاورزی و زندگی انسان ها دارد. در سال های اخیر، ارتباط بین خشکسالی و پدیده گردوغبار به عنوان یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی مورد توجه قرار گرفته است. درک این ارتباط می تواند به برنامه ریزی های مناسب جهت مدیریت و کاهش اثرات آن کمک کند. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت خشک سالی در استان خوزستان و ارتباط زمانی آن با وقوع پدیده گردو غبار می باشد. بدین منظور با استفاده از داده های ایستگاه های سینوپتیک استان خوزستان شاخص SPI و با استفاده از تصاویر سنجنده MODIS در محیط گوگل ارث انجین شاخص AOD محاسبه گردید. سپس با استفاده از داده های به دست آمده و نقشه تعداد روزهای پدیده گردوغبار سالانه که توسط سازمان هواشناسی کشور تهیه شده بود، ارتباط بین خشک سالی و گردوغبار به دو صورت هم زمان و با تاخیر با استفاده از آزمون هم بستگی پیرسون و بررسی معنی داری آن مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد وضعیت خشک سالی در استان خوزستان در طیف متوسط تا مرطوب ملایم قرار دارد. هم چنین تنها در قسمت های اندکی از سطح استان رابطه معنی دار بین شاخص خشک سالی و وقوع گردوغبار وجود دارد. از طرفی در ۱۲/۷ درصد از سطح استان بین فراوانی تعداد روزهای گردوغبار خشک سالی سال قبل از خود هم بستگی مثبت و معنادار وجود دارد که نشان دهنده تاثیر پذیر بودن این مناطق از خشک سالی می باشد. نتایج حاصل از بررسی شاخص SPI و شاخص AOD حاکی از آن است تنها در قسمت های جنوبی و ساحلی استان ارتباط معنی داری بین دو شاخص ذکر شده وجود دارد.

کلیدواژه ها:

شاخص SPI ، آزمون هم بستگی پیرسون ، طوفان گردوغبار و ماسه ، شاخص AOD