مطالعه و بررسی رژیم بادی و بادهای فرساینده در شمال شرق ایران، خواف

با توجه به حاکمیت مناطق بیابانی در وسعت زیادی از ایران، بررسی و مطالعه رژیم بادی به منظور ارزیابی و پایش فرایندهای فرسایش بادی و همچنین کنترل مناسب و اصولی ماسه های روان؛ از الزامات پژوهشی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. با توجه به افزایش فرآوانی فرایندهای فرسایش بادی در چند سال اخیر در شمال شرق ایران و به خصوص نوار مرزی ایران - افغانستان، در این پژوهش تلاش گردیده است رژیم بادی شهرستان خواف طی ۱۵ سال اخیر (۲۰۲۰ -۲۰۱۵) مورد مطالعه و ارزیابی قرار بگیرد. نتایج حاصل از گلبادهای سالانه در ایستگاه سینوپتیک خواف بیانگر حاکمیت بادهای شمال شرقی (۲۱%) در منطقه است و پس از آن جهات شمال غربی (۹/۶%) و شرقی (۸/۹%) از فرآوانی بالاتری نسبت به سایر جهات برخوردار می باشد و یافته های مطالعه بادهای آرام نیز بیانگر این است که ٪۳۶ از رخدادهای منطقه در کلاس باد آرام قرارا گرفته است. یافته های حاصل از گل طوفان های فصلی و سالانه بیانگر حاکمیت بادهای شمال شرقی و تا حدودی شرقی می باشد ولی در فصل زمستان الگوی رژیم بادی منطقه نسبت به سایر زمان ها متفاوت است به طوریکه در این فصل بادهای جنوب شرقی (۳%) از بیشترین فرآوانی به عنوان باد فرساینده برخوردار است. از سویی دیگر مطالعات مربوط به گل طوفان ها در ایستگاه سینوپتیک خواف نشان می دهد که به ترتیب در فصل های تابستان، پاییز، بهار و تابستان حدودا درصد رخدادهای فرساینده بادی به ترتیب برابر با ۵۵%، ۲۳%، ۲۱٪ و ٪۱۲ است. در پایان توصیه می گردد، فعالیت های بیولوژیکی و فیزیکی عمود به جهت شمال شرق انجام گیرد تا کارایی مناسب به منظور حرکت ماسه های روان حاصل گردد.

کلیدواژه ها:

گلباد ، گل طوفان ، سرعت و جهت باد ، خراسان رضوی