معانی ثانوی امر دعایی با تکیه بر غزلیات حافظ

موضوع « بررسی معانی ثانوی مقولات علم معانی» در زبان و ادبیات فارسی به تناسب حال و هوای خاص خود، استعداد برتافتن معانی ثانوی بیش از آنچه مورد بررسی اهل بلاغت عربی (آن هم صرفا در قرآن کریم) قرارگرفته است را داراست؛ لذا در این مقاله، با مطالعه موردی «امر» در یک اثر مستقل، ضمن در نظر گرفتن همه وجوه معانی ثانویه آن، که درکتب بلاغی عربی و فارسی مطرح شده اند، و بررسی و ادغام معانی مشترک مورد اشاره آنها، کوشیده شده تا جهت تسهیل فراگیری و رعایت اسلوب تقسیم های علمی، معانی ثانوی امر را ذیل سه عنوان کلی ارشاد، تحذیر و دعا دسته بندی موضوعی نموده و سپس در این مقاله به بررسی «معانی ثانوی امر دعایی» بپردازد و معانی ثانوی دیگری به عنوان زیرمجموعه این عنوان اصلی، استنباط و احصا نموده و بیفزاید. از آنجا که شعر حافظ با داشتن لایه های معنایی متعدد، می تواند بیشترین استعداد برخورداری از معانی ثانوی را داشته باشد، این تحقیق بر پایه آن سامان یافته و تمامی جملات امر غزلیات او استخراج و مورد بررسی قرار گرفته است؛ تا از این رهگذر، ضمن افزودن به تعداد معانی ثانوی امر، با به دست آمدن بسامد کاربرد معنا یا معانی ثانوی خاص در غزل حافظ، در تحقیقات دیگر بتوان به اغراض احتمالی او در استفاده از این معانی و در نهایت به روحیات و ابعاد ناشناخته شخصیتی او پی برد.

کلیدواژه ها:

معانی ، معانی ثانوی ، امر ، دعا ، غزلیات حافظ