مطالعه تطبیقی هنر خامه دوزی و سوزن دوزی سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در کاربرد طراحی پوشاک

هنر سوزن دوزی بلوچ مانند گنجینه ای از طرح و نقش های سنتی می ماند که در کنار جذابیت بصری می تواند حامل پیام هایی از گذشتگان نیز باشد. پیام هایی که در قالب نماد و نشانه به شکل زیبایی در قالب عناصر هندسی تجلی پیدا کرده است. هنرمند سوزن دوز توانسته با ذهن خلاق خود ساده ترین اشکال هندسی همچون لوزی، مثلث، مربع و دایره را با ترکیب های متنوع در خلق باغی از گل و دنیایی از موجودات و اشیاء ملموس و غیر ملموسی ساده و پیچیده بکار بگیرد. طرح ها و نقوش هندسی سوزن دوزی و خامه دوزی تنها مایه لذت چشم نبوده، بلکه مفهومی بسیار عمیق تر دارند. این هنر که منشا آن استان سیستان و بلوچستان است، در دیگر استان ایران از جمله خراسان جنوبی نیز دیده می شود. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیل بوده است. گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای انجام شده است. تجزیه و تحلیل مطالعه تطبیقی سوزن دوزی های این دو استان از نظر طرح، رنگ، نقوش گیاهی، حیوانی و هندسی انجام شده است. ویژگی های مشترکی در طرح های سوزن دوزی بلوچستان و خراسان جنوبی قابل مشاهده است که شاخص ترین آن، استفاده از مجموعه گسترده ای از نقوش هندسی و خطوط شکسته است. همچنین. نقش های حیوانی از مهمترین عناصر مورد استفاده در سوزن دوزی بلوچستان است که بازتاب فرهنگ کشاورزی، عشایری و دامپروری آنها است.نکته قابل توجه در مورد تفاوت در سوزن دوزی های این دو منطقه این است که این تفاوت ها بر اساس شرایط جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و اعتقادی هر منطقه به وجود آمده است.

کلیدواژه ها:

سوزن دوزی ، خامه دوزی ، سیستان و بلوچستان ، خراسان جنوبی.