دو قطبی سازی در نظام اندیشه ای و عینی عربستان سعودی با تاکید بر اصلاحات بن سلمان

در تاریخ سلطنت آل سعود، ایدئولوژی وهابیسم و ایدئولوگ های وهابی جایگاه مهمی داشته اند. ایدئولوژی که مهمترین کارکرد آن مشروعیت سازی مذهبی برای اقدامات سلاطین این کشور بوده است اما باحضور بن سلمان در عرصه قدرت، مجموعه ای از سیاست های وی، نظام سعودی را با تحولات عمیقی مواجه کرده است. به همین سبب، مساعی نویسندگان در این مقاله حول ارائه پاسخ به این سوال است که مهمترین دلایل دو قطبی سازی در نظام اندیشه ای و عینی عربستان سعودی با تاکید بر دوره بن سلمان چه می باشد؟ فرضیه نویسندگان تاکیدی است بر این مسئله که در نگاه محمد بن سلمان، وهابیسم سنتی و محافظه کار حاکم بر عربستان سعودی یکی از مهمترین موانع تحقق توسعه این کشور می باشد لذا اقدامات اصلاح طلبانه وی تلاشی است برای انزوای تدریجی وهابیسم سنتی. یافته های مقاله با بهره گیری از روش جستاری اسپریگنز، روش تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی بر این مسئله صحه می گذارد که درنگاه بن سلمان، وهابیسم سنتی و ایدئولوگ های محافظه کار آن مشکل بزرگ عربستان است. در مرحله تشخیص علل و عوامل مشکل جامعه، دامنه اختیارات گسترده علمای وهابی، بافت مذهبی عربستان و فقدان حضور طبقات روشنفکر و حامی تفکرات اصلاحات را می توان ذکر نمود. در مرحله ترسیم ذهنی آرمانشهر بایستی به تحقق سکولاریسم و شخصی سازی مذهب در عربستان ، توقف تدریجی صدور ایدئولوژی وهابیسم و بنیادگرایی به کشورهای منطقه و الگو سازی سکولاریسم سعودی برای اعراب خاورمیانه اشاره نمود و در نهایت در مرحله ارائه درمان برای حل مشکل جامعه بایستی به کاهش چشمگیر دامنه اختیارات علمای اعظم وهابی، احیای حقوق زنان، کمرنگ شدن ارزش های دینی و اسلامی، شکلگیری طبقه جدید روشنفکران حامی غرب و حذف تدریجی آموزه های وهابیسم از نظام آموزشی عربستان سعودی اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

عربستان سعودی ، وهابیسم سنتی ، مشروعیت مذهبی ، سکولاریسم ، محمد بن سلمان