پالینوستراتیگرافی مرز سازندهای شمشک و دلیچای، شمال سمنان و اهمیت آن در بازسازی جغرافیای دیرینه

پالینوفلورای سازندهای شمشک (قسمت بالایی) و دلیچای (قسمت زیرین) در برش چینه شناسی ده صوفیان، شمال سمنان، شامل ۵۷ گونه اسپور (۳۴ جنس(، ۲۵ گونه پولن )۱۳ جنس( و ۱۴ گونه سیست داینوفلاژله ها )۸ جنس( است. بر اساس گسترش چینه شناسی میوسپورها،Klukisporites variegatus-Striatella spp.- Contignisporites burgeri assemblage biozone معرفی شده است. طبقات مذکور با توجه به وجود Klukisporites variegatus، به ژوراسیک میانی نسبت داده می شوند. براساس حضور هم زمان Contignisporites burgeri و Striatella seebergensis، مرز باژوسین-باتونین ۷۵ متر پایین تر از مرز سازندهای شمشک و دلیچای در نظر گرفته می شود. این نتیجه گیری با وجود Mendicodinium scabratum (باژوسین)، در نهشته های زیرین مرز باژوسین-باتونین مطابقت دارد. مرز سازندهای شمشک و دلیچای (با قاعده ماسه سنگی) ناپیوسته است. اگرچه در گذر از مرز سازندهای مذکور، تغییر چشمگیری در ترکیب میوسپورها مشاهده نمی شود، فراوانی نسبی پالینومورف ها در این افق، کاهش چشمگیری را نشان می دهد و به عملکرد فاز سیمیرین میانی نسبت داده می شود. شایان ذکر است که ۴۵ متر پایین تر از این گذر، ۲۴ گونه میوسپور ناپدید و ۲۰ متر بالاتر از آن نیز، ۱۱ گونه میوسپور متفاوت ظاهر می شوند. شباهت پالینومورف های ژوراسیک میانی البرز، نشانگر یکنواختی ترکیب پوشش گیاهی این بازه زمانی در البرز است. اگرچه در پالینوفلورای مطالعه شده، میوسپورهای مربوط به اوراسیا و گندوانا همراه هم وجود دارند، انواع بومی مناطق جنوبی (گندوانا) در نهشته های مطالعه شده دیده نشده اند. شواهد پالینولوژی حاکی از آن است که در ژوراسیک میانی، منطقه البرز در حاشیه شمال غربی اقیانوس نئوتتیس قرار داشت. داده های مربوط به فونای آمونیتی و داینوفلاژله ها نیز، این نیتجه گیری را تایید می کنند.

کلیدواژه ها:

پالینوستراتیگرافی ، جغرافیای دیرینه ، ژوراسیک میانی ، سازندهای شمشک و دلیچای