شرط فرزند آوری و امتناع از فرزند آوری از نظر فقه اسلامی با رویکردی بر مسائل مستحدثه

فرزندآوری همواره از دیدگاه اسلام امری مهم و مورد حمایت بوده است اما امروزه این امر در نظام خانواده به یکی از چالش های جدی زوجین تبدیل شده است و اختلافات عدیده ای را بین آن ها به وجود آورده است. این اختلافات به گونه ای است که یکی از زوجین از فرزندآوری امتناع می کند ودیگری خواهان وجود فرزند در نهاد خانواده می باشد.پژوهش حاضر با عنوان بررسی حق امتناع زوجین از فرزند آوری و الزام به فرزند آوری در پی ارائه آرا و نظرات فقها و اندیشمندان گذشته و معاصر و نیز دیدگاه های نوین در باره فرزند آوری و حق زوجین درباره آن است تا با استناد به دلایل آنان و نیز بیان و بررسی شرایط مستحدثه و تغییرات به وجود آمده در نظریات ابعاد جدیدی را که توجه به آنها، برای بررسی حقوق زوجین ضروری است معرفی نموده و در خصوص حق امتناع و الزام زوجین به بارداری دلایلی ارائه دهد یافته های پژوهش حاضر مبنی بر این بودکه با توجه به جمیع مطالب نظر اکثر حقوقدانان و مشهور فقهای امامیه در خصوص اینکه فرزند آوری جزء مقتضای ذات عقد نمی باشد یکسان است و در این امر اختلاف نظر ندارند. لیکن در خصوص اینکه آیا فرزند آوری جزء مقتضای اطلاق عقد است یا خیر؟ اختلاف نظرات متعددی وجود داردبا بررسی های فقهی این نظرات مشخص گردیدکه فرزند آوری نه مقتضای ذات عقد نکاحمی باشد و نه مقتضای اطلاق چرا که الزام به فرزندآوری و یا عدم فرزند آوری در هیچ یک از منابع فقهی و حقوقی برداشت نمی شود. لذا زوجین باید با شرط کردن آن را به یک ضمانت الزام آور تبدیل کنند تا از آثار حقوقی امتناع شرط فرزندآوری از جمله فسخ و الزام ممتنع بهره مند شوند و لیکن حکومت اسلامی که در راس آن فقیه جامع الشرایط وجود دارد هنگام تزاحم احکام با رعایت مصلحت و منافع جامعه اسلامی و کاهش منفی جمعیت مسلمانان و با توجه به مقتضات زمان می تواند حکم حکومتی صادر کند و بنا به مبنای نظر همه فقها در باب قلمرو و اختیارات حاکم اسلامی مورد اتفاق است.

کلیدواژه ها:

شرط فرزند آوری ، امتناع از فرزند آوری ، متقضای ذات عقد نکاح ، مقتضای اطلاق