مقایسه مدل حکومت اسلامی با سایر انواع حکومت ها با تکیه بر نظریه فقهی ولایت فقیه؛ در جهت شناسایی فلسفه اصیل حکومت اسلامی

موضوع شناسایی فلسفه و اهداف بنیادین جکومت اسلامی مبتنی بر مدل کامل آن در عصر غیبت که ولایت مطلقه فقیه است را می توان به خوبی در مقایسه آن با دیگر حکومت ها شناسایی نمود. با این توضیح که رویکردهای عملی و اهداف میدانی ای که حکومت ها دنبال می کنند برآمده از حکمت نظری پشتوانه آن هاست. به تعبیری جهان بینی ها و عقاید، مبنایی هستند که رفتار و عمل اجتماعی را پدید می آورند. از همین حیث نیز در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای تلاش شده است که ابتدا اهداف و دغدغه هایی که جنبه کنشی و عمل اجتماعی دارند در برخی از انواع حکومت های رایج در دنیا با یک سیر تاریخی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و سپس با تکیه بر حدث منفقول از حضرت رضا علیه السلام در باب ضرورت وجود حکومت و نقش ها و اهداف حاکم اسلامی که از مبانی اصلی نظریه فقهی ولایت فقیه است، حکومت ولایت فقیه را با حکومت های مذکور مورد مقایسه قرار دهیم تا از این طریق به شناخت تفاوت های آن در ریشه ها و جهان بینی ها که لایه حکمت نظری را تشکیل می دهند نائل شویم. در جمع بندی و نتیجه گیری این اثر نیز به این نکته دست یافتیم که ریشه این تفاوت به عقیده اسلامی ناظر انحصار ولایت تکوینی و تشریعی تنها در خدای متعال است که ریشه هرگونه ولایتی که در طول ولایت الهی دنبال نشده باشد را می خشکاند و لذا مشروعیت ولی فقیه و حاکم اسلامی نیز تا زمانی پا برجاست که ملتزم به رعایت مصالح دنیوی و اخروی مردم بوده و از احکام الهی و عدالت در جامعه حراست نماید. در صورت تخطی از این مسیر مشروعیت حکومت وی ساقط خواهد بود. لذا فلسفه حکومت در اسلام پیگیری صلاح دنیوی و اخروی اعضای جامعه در چارچوب دستورات و قوانین الهی است که بر هر هدف دیگری از جمله حفظ قدرت های مادی حکام اولویت دارد.

کلیدواژه ها:

فلسفه حکومت ، نظریه ولایت فقیه ، اهداف حکومت اسلامی