اعتبارسنجی و صحت سنجی مدل AquaCrop در شبیه سازی میزان عملکرد، ماده خشک و بهره-وری آب ذرت دانه ای (Zea mays L.) تحت روش های مختلف آبیاری و سطوح کود نیتروژنه

هدف از این مطالعه، ارزیابی مدل AquaCrop از نظر شبیه سازی عملکرد دانه و زیست توده ذرت دانه ای تحت دو روش آبیاری (فتیله ای و سطحی) و کوددهی نیتروژن (کود سرک و کودآبیاری) بود. این آزمایش در دو سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری فتیله ای و آبیاری سطحی (در سه سطح ۱۰۰،۷۰ و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه) و دو سطح کود نیتروژنه ۱۰۰ و ۵۰ درصد نیاز کودی گیاه بود. نتایج نشان داد که مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) در شبیه­سازی روند توسعه پوشش گیاهی در تیمارهای مختلف آبیاری و کودی در مرحله واسنجی (۱۳۹۹) بین ۵/۱ تا ۱/۶ درصد و در مرحله صحت­سنجی (۱۴۰۰) بین ۲ و ۴/۶ درصد به دست آمد. مقدار ضریب کارآیی مدل (EF) در شبیه­سازی پوشش گیاهی، در مرحله واسنجی بین ۹۱/۰ و ۹۹/۰ و در مرحله صحت­سنجی بین ۹۳/۰ و ۹۹/۰ بود. مقدار RMSE در شبیه­سازی ماده خشک برای مرحله واسنجی بین ۰۷/۱ تا ۱/۲ تن در هکتار و در مرحله صحت­سنجی بین ۴/۱ تا ۹/۲ تن در هکتار به دست آمد. همچنین نتایج شبیه­سازی مدل AquaCrop نشان داد که این مدل توانست شبیه­سازی بهره­وری آب را بهتر از عملکرد دانه و ماده خشک کل انجام دهد، به­طوری که ضریب تبیین (R۲) مربوط به بهره­وری آب، عملکرد دانه و ماده خشک کل ذرت به ترتیب برابر با ۸۲/۰، ۵۲/۰ و ۵۴/۰ به دست آمد. در مجموع، AquaCrop به خوبی برای منطقه مورد مطالعه انتخاب شد و توانایی AquaCrop در زمینه ارائه یک مدل کم آبیاری مانند روش فتیله­ای مناسب است.

کلیدواژه ها:

صحت سنجی ، کالیبره ، کود اوره ، مدل سازی ، مدیریت آبیاری