از روابط تا شایستگی : بررسی اثرات کرونیسم بر سرمایه اجتماعی سازمان

در دنیای سازمانی امروز، روابط غیررسمی و شایسته سالاری دو نیروی متضاد در شکل گیری اعتماد و همبستگی در سازمانها به شمار می روند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کرونیسم سازمانی بر سرمایه اجتماعی با تاکید بر نقش میانجی شایسته سالاری در سازمانهای دولتی استان فارس انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و در زمره پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری این پژوهش ۲۱۰ نفر از کارکنانیکی از سازمانهای شهرداری شیراز بود که از بین آنها نمونه ای به تعداد ۶۰ نفر به روش تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها شامل سه پرسشنامه استاندارد بود: پرسشنامه کرونیسم سازمانی تورهان (۲۰۱۴)، پرسشنامه شایسته سالاری مصلحی (۱۳۹۲) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی ناهپیت و گوشال (۱۹۹۸). پایایی این پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد که برای کرونیسم سازمانی ۷۹۸.۰، برای شایسته سالاری ۷۵۰.۰ و برای سرمایه اجتماعی ۶۱۶.۰ به دست آمد. دادههای پژوهش با روش مدلسازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که کرونیسم سازمانی تاثیر منفی و معناداری بر شایسته سالاری و سرمایه اجتماعی دارد. همچنین ، شایسته سالاری اثر مثبت و معناداری بر سرمایه اجتماعی داشته و به عنوان یک متغیر میانجی توانسته است اثرات منفی کرونیسم بر سرمایه اجتماعی را کاهش دهد.یافته های پژوهش نشان داد که شایسته سالاری نقش کلیدی در تقویت همکاری ، اعتماد و تعاملات درونسازمانی دارد و می تواند به عنوان ابزاری موثر در مقابله با اثرات مخرب کرونیسم مورد استفاده قرار گیرد. بر این اساس، توصیه می شود سازمانها با ترویج فرهنگ شایسته سالاری و ایجاد فرآیندهای شفاف و عادلانه در تصمیم گیری ها، اعتماد و سرمایه اجتماعی را در میان کارکنان تقویت کنند .

کلیدواژه ها:

کرونیسم سازمانی ، شایسته سالاری ، سرمایه اجتماعی ، رفاقت سالاری سازمانی ، رابطه گرایی