اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب رقابتی ورزشکاران: فراتحلیل شواهد ایرانی ۱۳۹۶-۱۴۰۳

پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل، به تحلیل و ترکیب شواهد موجود در زمینه اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب رقابتی ورزشکاران در ایران پرداخته است. این مطالعه شامل ده پژوهش شبه آزمایشی است که در فاصله زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۳ در ایران انجام شده و به زبان فارسی منتشر گردیده اند. برای گنجاندن در این مرور، مطالعات باید مطابق با معیارهای خاصی از جمله استفاده از ابزارهای معتبر، ارائه داده های کافی برای محاسبه اندازه اثر، و انجام پژوهش به صورت آزمایشی یا نیمه آزمایشی باشند.نتایج فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر ترکیبی برابر با ۱.۲۷۵- است و اندازه اثر مشاهده شده در بازه ای از ۰.۰۸۶- تا ۱.۶۴۷- قرار دارد. مقدار شاخص Q برای ۱۰ اندازه اثر با درجه آزادی ۹ برابر با ۱۵.۴۱۹ به دست آمد که از لحاظ آماری معنادار نبوده و نشان دهنده عدم وجود ناهمگنی در اندازه اثرهای پژوهش های اولیه است. برای بررسی بیشتر ناهمگنی، از شاخص مجذور I نیز استفاده شد که نشان داد ۴۱.۶۳۱% از پراکندگی اندازه اثرها ناشی از ناهمگنی واقعی است. بر اساس این تحلیل ها، مدل ثابت به عنوان مدل مناسب برای فراتحلیل انتخاب گردید و اندازه اثر ترکیبی معادل ۱.۲۷۵- محاسبه شد.نتایج این فراتحلیل با مبانی نظری و تجربی قبلی هم راستا است و اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش اضطراب رقابتی ورزشکاران را تایید می کند. بنابراین، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به عنوان روشی موثر در بهبود عملکرد ورزشی و کاهش اضطراب رقابتی در برنامه های روان شناسی ورزشی به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

فراتحلیل ، اضطراب رقابتی ، ذهن آگاهی ، ورزشکاران