بررسی تطبیقی تاثیر ذکر در کاهش اضطراب از دیدگاه قرآن و روانشناسی

اضطراب،یکی از مهم ترین دل نگرانی های بشر امروز است . امروزه بسیاری از روانکاوان، دریافته اند که انکار سنت وگرایش افراطی به تجدد، این عوارض و بیماری ها را برای بشر به ارمغان آورده است . بسیاری از ایشان اذعان می کنند که تنها بازگشت به معنویت ، می تواند ظرفیت روانی نوع بشر را بالا برده و در برابر نگرانی ها ایمن سازد به همین جهت در ده های اخیر نقش مذهب و معنویت در سلامت و بهداشت روان، مورد توجه فراوانی قرار گرفته و مطالعات نظری و تجربی زیادی را به خود اختصاص داده است . روانشناسان علل اضطراب را در قالب چهار الگو(شناختی ، اجتناب، احساس پنهان، زیست شناختی )، بررسی و راهکارهای درمان اضطراب را با تکیه بر این نظریات ارائه نموده اند. از سمتی دیگر ما با مراجعه به قرآن دریافتیم که آیات فراوانی در قرآن کریم وجود دارد که همین الگو های روانشناسان را در بردارد و با عمل به آن ها می توان به درمان اضطراب پرداخت . قرآن کریم با بیان راهکارهایی همچون آرامش « الا بذکر الله تطمئن القلوب (الرعد: ۲۸). تمرکزواذکر اسم ربک بکره واصیلا انسان:۲۵ و توکل یا ایها الذین آمنوا اذکروا نعمت الله علیکم اذ هم قوم ان یبسطوا الیکم ایدیهم فکف ایدیهم عنکم واتقوا الله وعلی الله فلیتوکل المومنون «مائده: ۱۱). به بیان راهکارهایی جهت از بین بردن اضطراب پرداخته است . لذا ما در این پژوهش به روش توصیفی -تحلیلی و با رویکرد تطبیقی ، راهکارهای درمان اضطراب را از منظر روانشناسی و قرآن، با محوریت »ذکر« بررسی نمودیم . نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می دهد که از منظر قرآن، ذکر با تکیه بر عوامل شناختی همانند: آرامش ، تمرکز، توکل و ... و رفتاری همانند: تکرار ذکر، شکر و ... می تواند از وقوع »اضطراب« به طور قطع پیشگیری نماید؛ و مزیت درمانی ذکر نسبت به راهکارهای روانشناسی این است که ذکر اضطراب رازمانی که هنوز به علائم بیرونی تبدیل نشده است ، مداوا میکند.

کلیدواژه ها:

اضطراب ، قرآن ، روان شناسی