ارزیابی خسارت ناشی از عدم تخصیص آب به تالاب گاوخونی در حوضه آبریز زاینده رود

تالاب گاوخونی ، به عنوان یکی از مهم ترین زیست بومهای ایران، در دهه های اخیر به دلیل کاهش جریانهای آبی ورودی و خشکسالی های مکرر با تخریب قابل توجهی مواجه شده است . این تالاب که نقشی اساسی در تنظیم اقلیم محلی ، حفظ تنوع زیستی و ارائه خدمات اکوسیستمی ایفا می کند، به دلیل عدم تخصیص مناسب آب و رقابت بر سر منابع آبی با بخش های کشاورزی و صنعتی ، بخش عمدهای از این خدمات را از دست داده است . برآورد خسارات ناشی از عدم تخصیص آب به تالاب گاوخونی ، مقیاسی از حجم آسیب های محیط زیستی ارائه می دهد و با آگاه سازی تصمیم گیران و سیاست مداران حوزه آب، ضرورت تامین هزینه های احیای تالاب از طریق استفاده از آبهای نامتعارف، تصفیه و بازچرخانی آب را برجسته می کند. این پژوهش با هدف ارزیابی خسارات ناشی از عدم تخصیص آب به تالاب گاوخونی انجام شده و از روش هزینه فرصت برای محاسبه این خسارات استفاده می کند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در سال ۱۴۰۱، حجم آبی معادل ۱۴۲ میلیون مترمکعب که می توانست برای احیای تالاب استفاده شود، به کاربری های دیگر اختصاص یافته است . این تخصیص نامناسب منابع آبی بر اساس روش هزینه فرصت ، خسارتی معادل ۱۴۶۴۰ هزار میلیارد ریال در سال به دنبال داشته است . یافته های این پژوهش بر اهمیت بازنگری در سیاست های تخصیص منابع آب تاکید کرده و پیشنهاد می کند با مشارکت ذینفعان حوضه آبریز زاینده رود در تامین هزینه ها، استفاده از پساب تصفیه شده و بازچرخانی آب به عنوان راهکاری برای احیای تالاب گاوخونی در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

ارزشگذاری محیط زیستی ، هزینه فرصت ، احیای تالاب گاوخونی ، آبهای نامتعارف ، پساب تصفیه شده ، بازچرخانی آب