طلاق عسر و حرجی از جانب زوجه

طلاق عسر و حرجی یکی از مهم ترین ابزارهای قانونی برای حمایت از زوجه در شرایط دشوار زندگی مشترک است. این نوع طلاق که بر اساس اصل ۱۱۳۰ قانون مدنی و قواعد فقهی از جمله قاعده «نفی عسر و حرج» طراحی شده است، به زوجه اجازه می دهد در صورتی که زندگی زناشویی برای او با دشواری غیرقابل تحمل همراه باشد، از دادگاه درخواست طلاق کند. مصادیق عسر و حرج در نظام حقوقی ایران شامل مواردی نظیر اعتیاد مضر زوج، ترک زندگی زناشویی، خشونت جسمی یا روحی، عدم پرداخت نفقه، و بیماری صعب العلاج زوج است. هرچند قانون گذار تلاش کرده با تبیین این موضوع از زوجه حمایت کند، اما در عمل، اثبات عسر و حرج به دلیل بار سنگین ارائه مدارک و مستندات، فرآیند دادرسی را برای زوجه پیچیده کرده است. این مقاله ضمن بررسی دقیق مفهوم عسر و حرج از منظر فقهی، قانونی، و رویه قضایی، به تحلیل روند دادرسی و دفاعیات زوج پرداخته است. همچنین، جایگاه زوج در برابر این درخواست و تفاوت طلاق عسر و حرجی با سایر انواع طلاق بررسی شده است. در پایان، با توجه به مطالعات پیشین و چالش های موجود، پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت حقوقی زوجه ارائه می شود. این پژوهش با استناد به منابع معتبر فقهی نظیر «جواهر الکلام» (نجفی، ۱۳۶۵) و قوانین موضوعه مانند قانون مدنی ایران (۱۳۱۳) و قانون حمایت خانواده (۱۳۹۱)، سعی دارد چشم اندازی روشن تر برای محققان و مراجع قضایی فراهم کند.

کلیدواژه ها:

طلاق عسر و حرجی ، حقوق زوجه ، قواعد فقهی ، رویه قضایی ، حمایت قانونی