تلاقی فلسفی آرنت و کوندرا: فردیت شاعرانه در برابر طعنه تاریخ

مقاله حاضر با رویکرد بینارشته­ای بر دغدغه مشترک هانا آرنت و میلان کوندرا متمرکز است: خطرات تاریخ برای فرد. پرسش محوری این است: چرا آرنت و کوندرا در آثار متعدد خویش نسبت به مفاهیمی همچون نیروهای تاریخ یا اراده تاریخ بدبین بوده­­اند؟ از دید آرنت و کوندرا، فرد به نام فراخوان­های غیرشخصی و دست­های نامرئی، خود را از یاد می­برد و تسلیم نیروهای فراانسانی می­شود. توتالیتاریسم همواره به پشتوانه این نیروهای فراانسانی تاریخ، فرد را به انقیاد کشیده است. به همین دلیل است که به گفته آرنت، آیشمن را تاریخ تباه کرد؛ زیرا از هر گونه تصمیم و انتخاب شخصی عاری شده بود و فقط به صدای خداگونه تاریخ گوش سپرده بود. بیرون از این راهبردهای تاریخ، هر گونه کنش تحول­بخش ناممکن شده است. بازگشت به کنش (به تعبیر آرنت) و نگهبانی از میراث رمان (به تعبیر کوندرا) مقاومت در برابر چنین دستدرازیهای تاریخ است. به اعتقاد آرنت، هر کنشی آغازگر داستان شخصی خود است و به گفته کوندرا، حافظه رمان تجربه­هایی را ثبت می­کند که در تاریخ رسمی به فراموشی سپرده شدهاند؛ در نتیجه، از دیدگاه آرنت و کوندرا، تاریخ شخصی در برابر تاریخ غیرشخصی، کنش در برابر واکنش و تصمیم در برابر دستور اهمیت می­یابد و هر کس نسبت به داستانهای خودش مسئولیت شخصی دارد. تاکید آرنت بر اهمیت کنش و توجه کوندرا به استقلال رمان در برابر تاریخ، وفاداری به خلق فردیت شاعرانه­ای است که در عصر مدرن رو به فراموشی است.

کلیدواژه های تلاقی فلسفی آرنت و کوندرا: فردیت شاعرانه در برابر طعنه تاریخ:

کوندرا ، آرنت ، رمان ، کنش ، تاریخ ، فردیت شاعرانه