تیپ های شخصیتی زنان در تاریخ بیهقی بر اساس دیدگاه انیه گرام

تاریخ بیهقی، بخشی از فضای دربار را در سده پنجم نشان می­ دهد. یازده سال حکومت مسعود، گستره کامل این متن است، ولی به تبع آن قهرمانان دیگر نیز به عرصه تاریخ بیهقی وارد شده­اند تا بتوانند جنبه فضاسازی، شخصیت­پردازی و بیان نظریه حکومتی و گرایش ادبی بیهقی را نمایان سازند. زنان این متن، اغلب در پیوند با دربار و درباریان تیپ­های خود را آشکار می­سازند. هدف این جستار توصیفی- تحلیلی، با فرض واقع­گرایی نویسندگی و روایت بیهقی، تیپشناسی زنان در تاریخ بیهقی، با تاکید بر طبقه بندی نهگانه انیه گرام است. یافته­ها نشان می­ دهد که بیهقی با محدودیت­های موضوع و نگارش برای حکومت، از پرداختن کامل به هویت و شخصیت زنان خودداری کرده و تنها پنج دسته رمانتیک محزون، رئیس، کمالطلب، کمکدهنده و مشاهدهگر را که با وقایع تاریخی یا امور درباری ارتباط داشتند، به کوتاهی، معرفی کرده­ است که با تیپهای شخصیتی انیهگرام مطابقت دارند. چون زنان در دوره غزنوی، حضوری محدود، کم­رنگ و گذرا در عرصه­های اجتماعی دارند به ناچار تنها زنانی که با دربار ارتباط داشته و در پرورش بزرگان، خردمندی، تاثیر بر تاریخ، خوشگذرانی و دسیسه­ چینی­ های سیاسی حضور داشته­اند معرفی می­شوند. رد و قبول بیهقی را از لابه­ لای همین اشارات گذرا باید متوجه شد.

کلیدواژه ها:

مطالعه بینارشته ای ، تیپ شناسی شخصیت ، انیه گرام ، تاریخ بیهقی ، تیپ های شخصیتی زنان