بررسی نقش روش های تربیتی و آموزشی خانواده و مدرسه در پرورش تفکر خلاق و انتقادی

در دنیای پیچیده و پویای امروز، پرورش توانایی تفکر خلاق و انتقادی به عنوان یکی از اساسی ترین مهارت های قرن بیست ویکم شناخته شده است. این مهارت ها نه تنها در ارتقای توانایی های فردی و تحصیلی دانش آموزان نقش بسزایی دارند، بلکه به آنان کمک می کنند تا با دیدی باز و تحلیلی به مسائل پیرامون خود نگاه کرده و راه حل هایی نوآورانه و منطقی برای چالش های زندگی بیابند. در این میان، روش های تربیتی و آموزشی خانواده و مدرسه به عنوان دو نهاد اصلی در شکل دهی به شخصیت و توانایی های ذهنی کودکان، نقشی محوری ایفا می کنند. خانواده به عنوان نخستین محیط تربیتی، تاثیر عمیقی بر شکل گیری ذهنیت و ارزش های کودکان دارد. والدینی که با ایجاد فضایی حمایت گر و باز، کودکان را به ابراز نظر، پرسیدن سوالات و خلق ایده های جدید تشویق می کنند، به پرورش تفکر خلاق و انتقادی کمک می نمایند. از سوی دیگر، شیوه های آموزشی در مدارس نیز می توانند این فرایند را تقویت یا تضعیف کنند. به کارگیری روش های تدریس فعال و دانش آموزمحور، استفاده از ابزارهای نوین آموزشی و فراهم سازی محیطی که در آن دانش آموزان بتوانند به طور مستقل فکر کنند و به تحلیل و نقد بپردازند، از جمله عوامل موثر در این زمینه است. با این حال، چالش هایی نظیر روش های سنتی آموزش، تمرکز بیش از حد بر حفظیات و نبود فضای مناسب برای ابراز خلاقیت و انتقاد در محیط های آموزشی، می توانند مانع از رشد این مهارت های ارزشمند شوند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی نقش روش های تربیتی و آموزشی خانواده و مدرسه در پرورش تفکر خلاق و انتقادی پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که روش های تربیتی و آموزشی هماهنگ و هدفمند از سوی خانواده و مدرسه می توانند نقش اساسی در پرورش تفکر خلاق و انتقادی در دانش آموزان ایفا کنند. ایجاد محیط های چالش برانگیز و مشارکتی، تشویق به پرسشگری و استفاده از روش های نوین تدریس می تواند به شکوفایی این مهارت ها کمک کند.

کلیدواژه ها:

خانواده ، مدرسه ، تفکر خلاق ، انتقادی ، دانش آموزان