امکان سنجی تحقق داوری خودآیین با توسل به مفهوم قاضی تحکیم در فقه

داوری خودآیین جهت حل قطعی اختلاف تنظیم مقررات را از توافق طرفین به سمت عواملی داوری متناسب با نیاز و خواست آن ها سوق می دهد و استقلال داوری را رقم می زند. این نوشتار با پیش فرض ماهیت خودآیین به روش توصیفی- تحلیلی مترصد بررسی جایگاه خودآیینی در فقه است. حکمیت نوعی روش حل اختلاف است که معمولا با توافق طرفین ثالثی برای حل اختلاف تعیین می شود. حکمیت از اقسام قضاوت است و مبنایی قضایی دارد. در قضاوت تحکیم با ابتنا بر مقررات قضا و در داوری بر مبنای قرارداد اختلاف حل می شود. توجه به این تفاوت مبنایی به معنی پذیرش توسعه مفهوم داوری و محدود نکردن ان با مقررات قضاوت تحکیم است. طرفین می توانند طبق مقررات حکمیت حل اختلاف کنند یا مقررات دلخواه را برگزینند. در نتیجه نمی توان داوری خودآیین را بر مبنای حکمیت فقهی تنظیم و تحلیل کرد و از منظر فقهی ممنوعیتی در پذیرش داوری خودآیین وجود ندارد. داوری خودآیین جهت حل قطعی اختلاف تنظیم مقررات را از توافق طرفین به سمت عواملی داوری متناسب با نیاز و خواست آن ها سوق می دهد و استقلال داوری را رقم می زند. این نوشتار با پیش فرض ماهیت خودآیین به روش توصیفی- تحلیلی مترصد بررسی جایگاه خودآیینی در فقه است. حکمیت نوعی روش حل اختلاف است که معمولا با توافق طرفین ثالثی برای حل اختلاف تعیین می شود. حکمیت از اقسام قضاوت است و مبنایی قضایی دارد. در قضاوت تحکیم با ابتنا بر مقررات قضا و در داوری بر مبنای قرارداد اختلاف حل می شود. توجه به این تفاوت مبنایی به معنی پذیرش توسعه مفهوم داوری و محدود نکردن ان با مقررات قضاوت تحکیم است. طرفین می توانند طبق مقررات حکمیت حل اختلاف کنند یا مقررات دلخواه را برگزینند. در نتیجه نمی توان داوری خودآیین را بر مبنای حکمیت فقهی تنظیم و تحلیل کرد و از منظر فقهی ممنوعیتی در پذیرش داوری خودآیین وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

داوری خودآیین ، قضاوت تحکیم ، مبنای قراردادی ، مبنای قضایی