تعیین سهم نسبی کاربری اراضی در تولید رسوب با استفاده از شاخص های هوازدگی در حوضه آبخیز چهل چای

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AREO-38-3_005

تاریخ نمایه سازی: 29 دی 1403

چکیده مقاله:

مساله­ی مهم و قابل توجه در پژوهش های کاربردی برای مدیریت حوزه های آبخیز، آگاهی از چگونگی فرآیند تولید رسوب حوضه­های آبخیز است. در دو دهه­ی اخیر، منشایابی رسوب به عنوان یک روش مناسب برای تعیین منابع رسوب استفاده می­شود. هدف از این پژوهش بررسی سهم انواع منابع سطحی(جنگل، مرتع، کشاورزی و باغ) و زیرسطحی(کناره آبراهه) در تولید رسوب با استفاده از تکنیک منشایابی رسوب با کاربرد شاخص های هوازدگی در حوزه آبخیز چهل­چای استان گلستان بود. برای این منظور، در مرحله­ی اول، نمونه رسوب معلق طی هشت رخداد سیلاب در بازه­ی زمانی بهمن ۱۳۹۹ تا فروردین ۱۴۰۰ برداشته شد. شاخص های هوازدگی بر اساس غلظت ردیاب­های ژئوشیمیایی محاسبه شد. پس از آزمون های دامنه، کروسکال-والیس و تحلیل تشخیص،  شاخص تغییر شیمیایی (CPA)، نسبت آ ال کا(ALK)، شاخص منیزیوم (MgIndex)، شاخص بی ای۱(ba۱) و شاخص کالمگ (CALMAG Index) که بالاترین درصد توان تفکیک­پذیری را داشتند برای تعیین سهم منابع تولید رسوب انتخاب شدند.  نتایج اجرای مدل منشایابی در حوضه آبخیز چهل چای نشان داد که در بین منابع سطحی و زیرسطحی، کاربری کشاورزی، ۶/۸۸% کل رسوب را تولید می­کند. سهم سایر کاربری­ها به ترتیب مرتع(۱/۴%)، باغ(۳/۲%) و آبراهه ۵% بود. با آگاهی از سهم بالای زمین های کشاورزی در تولید رسوب، طراحی و اجرای عملیات حفاظت خاک  متناسب با موقعیت منطقه، امری ضروری به شمار می­آید.

نویسندگان

سعیده جلالی

گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید

کاظم نصرتی

گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران،

شهرام بهرامی

گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • حکیم خانی، ش. ۱۳۸۹. ارزیابی اهمیت نسبی انواع فرسایش در ...
  • صادقی، س.ح.ر، نجفی.س، منشایابی رسوبات آبی در حوزه های آبخیز ...
  • Baumann, F. Schmidt, K., Dörfer, C., He, J.-S., Scholten, T., ...
  • Birkeland, P., Shroba, R., Burns, S., Price, A., & Tonkin, ...
  • Blake, W. H., Boeckx, P., Stock, B. C., Smith, H. ...
  • Brown, D. J., Helmke, P. A., & Clayton, M. K. ...
  • Buggle, B., Glaser, B., Hambach, U., Gerasimenko, N., & Marković, ...
  • Carter, J., Owens, P. N., Walling, D. E., & Leeks, ...
  • Cashman, M. J., Gellis, A., Sanisaca, L. G., Noe, G. ...
  • Chittleborough, D. ۱۹۹۱. Indices of weathering for soils and palaeosols ...
  • Collins, A., & Walling, D. ۲۰۰۷. Sources of fine sediment ...
  • Collins, A. L., Walling, D. E., & Leeks, G. J. ...
  • Colman, R. F. ۱۹۸۳ . Affinity labeling of purine nucleotide ...
  • Cullers, R. L. ۲۰۰۲ . Implications of elemental concentrations for ...
  • Darmody, R., Thorn, C., & Allen, C. ۲۰۰۵ . Chemical ...
  • De Moraes, J. M., Schuler, A. E., Dunne, T., Figueiredo, ...
  • Das, A., Remesan, R., Collins, A. L., & Gupta, A. ...
  • Fedo, C. M., Wayne Nesbitt, H., & Young, G. M. ...
  • Garzon-Garcia, A., Laceby, J.P., Olley, J.M. and Bunn, S.E., ۲۰۱۷. ...
  • Garzanti, E., Padoan, M., Setti, M., López-Galindo, A., & Villa, ...
  • Gellis, A., & Gorman Sanisaca, L. ۲۰۱۸ . Sediment fingerprinting ...
  • Guo, Y., Yang, S., Su, N., Li, C., Yin, P., ...
  • Haddadchi, A., Ryder, D. S., Evrard, O., & Olley, J. ...
  • Harnois, L., & Moore, J. M. ۱۹۸۸ . Geochemistry and ...
  • Hencher, S. ۲۰۰۴ . Weathering and erosion processes in rock–implications ...
  • Hughes, A. O., Olley, J. M., Croke, J. C., & ...
  • Jayawardena, U. d. S., & Izawa, E. ۱۹۹۴ . A ...
  • Jones, J., Duerdoth, C., Collins, A., Naden, P., & Sear, ...
  • Koiter, A., Owens, P., Petticrew, E., & Lobb, D. ۲۰۱۳ ...
  • Lamba, J., Karthikeyan, K., Thompson, A. M., Malhotra, K., Huisman, ...
  • Li, C., & Yang, S. ۲۰۱۰ . Is chemical index ...
  • Li, S.-L., Liu, C.-Q., Li, J., Lang, Y.-C., Ding, H., ...
  • Li, W., Qian, H., Xu, P., Hou, K., Zhang, Q., ...
  • Malhotra, H., Vandana, Sharma, S., & Pandey, R. ۲۰۱۸ . ...
  • Malhotra, K., Lamba, J., Srivastava, P., & Shepherd, S. ۲۰۱۸ ...
  • Maynard, J. ۱۹۹۲ . Chemistry of modern soils as a ...
  • McLemore, V. T., Dunbar, N., Tachie-Menson, S., & Donahue, K. ...
  • Motha, J., Wallbrink, P., Hairsine, P., & Grayson, R. (۲۰۰۳ ...
  • Nesbitt, H., & Young, G. M. ۱۹۸۲ . Early Proterozoic ...
  • Ng, C. W. W., Guan, P., & Shang, Y. ۲۰۰۱ ...
  • Nordt, L., & Driese, S. ۲۰۱۰ . New weathering index ...
  • Nosrati, K., Haddadchi, A., Collins, A. L., Jalali, S., & ...
  • Nosrati, K., & Collins, A. L. ۲۰۱۹ . A soil ...
  • Nosrati, K., Collins, A. L., & Fiener, P. ۲۰۲۰ . ...
  • Nosrati, K., Collins, A. L., & Madankan, M. ۲۰۱۸ . ...
  • Raigani ZM, Nosrati K, Collins AL. . ۲۰۱۹.Fingerprinting sub-basin spatial ...
  • Owens, P. N. ۲۰۲۰ . Soil erosion and sediment dynamics ...
  • Palazón, L., & Navas, A. ۲۰۱۷ . Variability in source ...
  • Piché, M., & Jébrak, M. ۲۰۰۴ . Normative minerals and ...
  • Price, J. R., & Velbel, M. A. ۲۰۰۳ . Chemical ...
  • Pulley, S., Foster, I., & Antunes, P. ۲۰۱۵ . The ...
  • Robinet, J., von Hebel, C., Govers, G., van der Kruk, ...
  • Ruxton, B. P. ۱۹۶۸ . Measures of the degree of ...
  • Sandaruwan, C., Adikaram, M., Madugalla, N., Pitawala, A., Ishiga, H., ...
  • Sadeghi SH, Singh JK. Derivation of Flood Hydrographs for Ungauged ...
  • Shao, J., Yang, S., & Li, C. ۲۰۱۲ . Chemical ...
  • Salemi, L. F., Groppo, J. D., Trevisan, R., de Moraes, ...
  • Tiecher, T., Minella, J. P. G., Evrard, O., Caner, L., ...
  • von Eynatten, H. ۲۰۰۴ . Statistical modelling of compositional trends ...
  • Walling, D. E. ۲۰۱۳ . The evolution of sediment source ...
  • Wang, N., Jiao, J., Bai, L., Zhang, Y., Chen, Y., ...
  • Wilkes, M. A., Gittins, J. R., Mathers, K. L., Mason, ...
  • Rowell, DL.۱۹۹۴. Soil science methods and Application. part۷. Measurement of ...
  • نمایش کامل مراجع