نقش ادبیات نمایشی در هویت یابی کودکان گروه سنی «ج» براساس نظریه هویت یابی اریکسون (۱۹۵۹)

ادبیات نمایشی از جمله مهم ترین ابزارهای شکل دهی هویت در بین کودکان و نوجوانان به شمار می رود؛ بدین صورت که فرد با خواندن آن قادر خواهد بود با الگوپردازی از شخصیت های آن، هویت خود را شکل دهد. این پژوهش، با رویکرد تحلیل محتوا، به دنبال این است که نقش نمایشنامه های نوشته شده برای کودکان گروه سنی ج (۹ تا ۱۲ سال) که آخرین سال های دوران دبستان خود را می گذرانند و به درک عمیق تر و کامل تری نسبت به مفاهیم انتزاعی از جمله مفاهیمی مانند عشق، هم نوع دوستی، صلح و بخشش دست پیدا کرده اند، در فرآیند هویت یابی شان را مورد بررسی قرار دهد. بر این اساس، به بررسی محتوایی تعداد ۳ نمایشنامه چاپ شده توسط انتشارات مختلف که در مراکز آموزشی و پرورشی کشور مورد استفاده قرار می گیرند، پرداخته شد. این پژوهش، با استفاده از نظریه ابعاد هویت یابی اریکسون (۱۹۵۹)، به تحلیل آثار منتخب در قالب نمایشنامه که برای این رده سنی نوشته شده اند، پرداخته است. پس از استخراج اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای، این اطلاعات بر اساس نظریه ذکر شده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که در نمایشنامه ها اغلب یک فضای دو قطبی وجود دارد؛ یعنی در یک طرف بدی و شر وجود دارد و در طرف دیگر خوبی و راستی. در نهایت می توان گفت، دوران کودکی ۹- ۱۲ سال که آغاز هویت یابی و شخصیت پردازی به «هویت» و «خود» فرد است، با تحولات متعدد در رویکردهای شناختی، مسائل اخلاقی و دغدغه های روانی-اجتماعی شناخته می شود و در این میان، آموزه های ادبیات نمایشی می توانند در برطرف نمودن این چالش ها برای کودکان یاری رسان باشند.

کلیدواژه ها:

ادبیات نمایشی ، شخصیت پردازی ، گروه سنی ج ، نظریه هویت یابی ، هویت یابی