بررسی مزیت استراتژیکی ترانزیت ترکیبی (دریایی-ریلی) بندر چابهار در ارتقا منزلتژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران

رقابت بر سر منابع انرژی و معادن، گذرگاه ها و مسیرهای ترانزیت کالا و انرژی ، بهره گیری ا ز موقعیت جغرافیاییمناسب برای دسترسی بهتر به بازارهای هدف و بهره گیری از یک ارز ش جغرافیایی با ماهیت اقتصادی برای مقابلهبا قدرت رقیب، همگی موضوعات ژئواکونومیکی هستند که در جهان کنونی نمود بیشتری پیداکرده است. در اینراستا توسعه ز یرساخت های حمل ونقل و مهمتر از همه، بهره برداری حداکثری از آن با توجه به موقعیت جغرافیاییکشور، بر ایجاد مشارکت استراتژیک با کشورهای همسایه،تشکیل اتحاد و بلوک های جدید ژئوپلیتیک وژئواکونو میک موثر خواه د بود. ایران نیز که در قلب خاورمیانه قرارگرفته، به دلیل شرایط و موقعیت طبیعی وخدادادیش به کانونی برای عبور کریدورهای مهمی از قبیل کریدو ر شمال-جنوب، شرق -غرب و تراسیکا تبدیل شدهاست. بندر چابهار نیز آسان ترین و راهبردی ترین راه ایران در دسترسی به آبهای آزاد و برای شش کشور محاطدر خشکی آسیای مرکزی و همچنین لندبریج مناسبی برای اتصال آسیای شرقی به اروپا است. در چنین شرایطیبی توجهی به ظرفی تهای بالقوه این بندر و فراهم نشدن زمینه های بهره گیری از این ظرفیت ها موجب عدم توسعهو کاهش وزن ژئوپلیتیکی آن گردیده است. لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی-پیمایشی با پرداختن به ارتباطمیان دو متغیر ترانزیت ترکیبی دریایی_ ریلی و موقعیت استراتژیکی بندر چابهار، منزلت ژئوپلیتیکی کشور را موردبررسی قرار می دهد. نتیجه حاکی نشان می دهد که از منظر داخلی، دولت ایران علاوه بر سرمایه گذاری مستقیمو نوسازی و توسعه بندرها جنوب شرقی خود و کسب درآمدهای ارزی حاصل از حق ترانزیت می تواند باعث افزایشتوان ایران و تولیدکننده قدرت ملی برای ایران باشد و از منظر خارجی، با توجه به نقش ویژه ایی که این بندر درپروژه های انتقال انرژی و کالا و خطوط ریلی دارد، ایران می تواند به ساماندهی نهادهای منطقه ایی و بین المللیبپردازد و منزلت ژئوپلیتیکی بندر چابهار و منطقه و کشور را افزایش دهد

کلیدواژه ها:

بندر چابهار ، منزلت ژئوپلیتیکی ، موقعیت استراتژیکی ، ترانزیت ترکیبی