چارچوب تدوین مدل کسب و کار پلتفرم: یافته ای مبتنی بر فراترکیب

:  رویکرد توسعه کسب ­وکار در صنایع و بازارهای متعدد به سوی رقابت مبتنی بر پلتفرم تغییر کرده ­است.این رویکرد نسبتا نوظهور مستلزم اتخاذ دیدگاه­های مدیریتی متفاوت و تعریف مدل­های کسب وکار مقتضی است. توانمندی مالک پلتفرم تضمین­کننده موفقیت و پایایی پلتفرم­ نبوده، بلکه پایایی و عمکلرد پلتفرم در گرو قابلیت­های شرکا و ترکیب روابط دو و چندجانبه است. از این­رو اتکا به اصول تدوین مدل­های کسب­وکار خطی جهت طراحی مدل­های کسب­وکار پلتفرم اثربخش به نظر نمی­رسد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف پرکردن شکاف پژوهشی موجود در زمینه مدل­های کسب­وکار پلتفرم و ارائه چارچوبی جامع جهت تدوین مدل­های کسب­وکار متناسب با نیازمندی­ها و مشخصات پلتفرم­ها انجام شده است. بدین منظور و جهت شناسایی مولفه­های سازنده مدل کسب و کار پلتفرم از مرور نظام مند متون و شیوه پژوهشی فراترکیب استفاده شده است. پس از استخراج مطالعات پژوهشی انجام شده در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۹ از پایگاه­های علمی معتبر و پالایش یافته­ها مبتنی بر معیارهای مشخص، محتوای ۳۲ مقاله پژوهشی منتخب مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. ارائه چارچوبی جامع با در نظرگرفتن ویژگی­های خاص یک پلتفرم، اهمیت مشارکت اعضای آن و شیوه متفاوت ارزش آفرینی در آن، دستاورد اصلی این پژوهش است.  نتایج حاصل از تحلیل و فراترکیب در قالب چارچوب تدوین مدل کسب و کار پلتفرم در دو سطح تعریف شده است که سطح اول شامل شش بعد اصلی و سطح دوم شامل ۲۲ مولفه مدل کسب­وکار پلتفرم است. محور اساسی مدل پیشنهادی، همکاری و خلق مشترک ارزش میان اعضای پلتفرم است که زیربنای اصلی موفقیت در پلتفرم هاست.

کلیدواژه ها:

پلتفرم ، مولفه های مدل کسب و کار ، چارچوب تدوین مدل کسب و کار ، فراترکیب