اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم و نشانه های بیماری و آشفتگی روان شناختی در زنان مبتلا به لیکن پلان دهان

سابقه و هدف: لیکن پلان دهان یک بیماری خودایمنی التهابی و مزمن است که اغلب تهدید کننده حیات نیست، اما به دلیل ماهیت مزمن و فقدان درمانی که از پیشروی بیماری جلوگیری کند، پیامدهای روانی- اجتماعی متعددی به همراه دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر علایم و نشانه های بیماری، استرس، اضطراب و افسردگی مبتلایان به بیماری لیکن پلان دهان، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این پژوهش کارآزمایی بالینی کنترل شده، از طرح تحقیق دوگروهی همراه با پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. نمونه پژوهش شامل ۳۶ زن مبتلا به لیکن پلان دهان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند بر اساس ملاک های ورود انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. داده ها به وسیله پرسش نامه DASS-۲۱، مقیاس درجه بندی دیداری (VAS) و معیار تانگ پراسوم جمع آوری شدند. گروه آزمایش ۸ جلسه درمان MBSR دریافت کردند و گروه کنترل مداخله روان شناختی دریافت نکردند. در نهایت داده ها به وسیله نرم افزار SPSS-۲۲ تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در گروه آزمایش، میانگین نمرات استرس، اضطراب وافسردگی درمرحله پس آزمون به ترتیب ۴/۲۲±۹/۲۹، ۳/۲۹±۵/۹۴ و ۵/۵۵±۷/۰۰ و در گروه کنترل به ترتیب ۴/۸۴±۱۰/۹۴، ۴/۷۰±۷/۷۱و ۵/۴۴±۹/۶۵ بود که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین دو گروه آزمایش و کنترل در این متغیرها در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری دارد (۰/۰۵>P). میانگین شدت درد یا سوزش در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون ۱/۸۵±۲/۹۴ و در گروه کنترل۱/۶۹±۳/۶۵ بود؛ اما بین این نمرات تفاوت معنی داری وجود نداشت، برای متغیر نشانه های بیماری نیز تفاوت فراوانی نوع ضایعات در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (۰/۰۵