بررسی نقوش سفالینه های سیلک در دورههای اول تا چهارم (پیش از ظهور عصر آهن )

محوطه ی پیش از تاریخی سیلک در سه کیلومتری جنوب غربی کاشان بر روی جاده روستای فین قرار گرفته است . این محوطه شامل دو تپه شمالی و جنوبی است که به فاصله تقریبا ۶۰۰ متری از یکدیگر قرار گرفته اند. اوایل سال ۱۹۳۳ میلادی (۱۳۱۳ شمسی ) با پیدایش تعدادی ظروف کمیاب با رنگ قرمز و شکل های خاص در پاریس ، کاوش تپه های سیلک به سرپرستی رومن گیرشمن و به نمایندگی از طرف موزه لوور آغاز شد. در این کاوش، وی آثار تمدنی را که آغاز آن هزاره پنجم پیش از میلاد بوده است ، به دست آورد. گیرشمن موفق شده بود، شش دوره فرهنگی متمایز را در محوطه سیلک شناسایی و معرفی نماید. آثار و بقایای دورههای اول و دوم متعلق به آغاز استقرار در روستا و تولید غذا، دورههای سوم و چهارم مربوط به آغاز شهرنشینی و آغاز نگارش و دورههای پنجم و ششم دربرگیرنده آثاری از عصر آهن هستند. اهمیت نقوش سفالینه های سیلک در طی تحول در شش دوره فرهنگی آن به جهت پیامهای زیست محیطی از قبیل آب فراوان، زمین کشاورزی مناسب ، خاک بارور و ... و نیز تمایلات و نیازهایی بوده که سفالگر به جهت اهمیت دادن به آنها ترسیم نموده است . هنرمند سفالگر در پیمودن راه تجرید و تخیل به جوهر اشیا پرداخته و به جای خلق تصاویر طبیعی نمادها را خلق نموده است . پژوهش پیش رو با استفاده از روش کتابخانه ای به توصیف و تحلیل مفاهیم پنهان در نقوش ترسیم شده بر روی سفالینه ها در دورههای فرهنگی اول تا چهارم تپه سیلک تا پیش از ظهور عصر آهن پرداخته است .

کلیدواژه ها:

نقوش ، سفال ، سیلک ، نماد