زمین شناسی، کانی شناسی، زمین شیمی و الگوی تشکیل کانسار سولفات سدیم گرماب، خاور سمنان

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 100

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-34-4_001

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1403

چکیده مقاله:

واحدهای زمین ­شناسی منطقه گرماب شامل سنگ های آذرآواری، آتشفشانی، رسوبی و تبخیری ائوسن، واحدهای رسوبی- تبخیری الیگوسن و میوسن است. واحدهای چینه شناسی در برگیرنده سولفات سدیم، شیل، سیلتستون، مارن و مارن­ های ژیپس دار ائوسن بالایی هستند، که در این میان واحد شیل خاکستری تیره بیشترین همیافتی را با سولفات سدیم دارد. مقادیر MgO،  CaO و Na۲O در شیل های گرماب بیشتر از NASC (شیل آمریکای شمالی) است که نشان از ته نشست آن ها در یک محیط دریایی کم ژرفا و بسته دارد. سولفات سدیم گرماب تحت شرایط آب و هوایی گرم و خشک، در عرض ­های جغرافیایی ۲۵ تا ۴۰ درجه شمالی و عملکرد سیالات گرمابی مرتبط با فعالیت های آتشفشانی ائوسن که از طریق گسل­ های اریب لغز فعال به کف حوضه می رسیدند، نهشته شده است. با توجه به کانی شناسی کانسار گرماب (گلوبریت، انیدریت، ژیپس و هالیت) شوراب های دریایی، غنی از کلسیم، سدیم، کلر و سولفات بوده است. لایه های رسوبی- تبخیری به احتمال زیاد در مرحله پس از کافت زایی (ریفت زایی) و در بخش های حاشیه ای حوضه های رسوبی درون قاره ای مرتبط با مناطق فرورانش و یا در بخش های مرکزی حوضه های کافتی (کششی) کم ژرفا در زمان هایی که بستر حوضه دچار بالاآمدگی شده است، نهشته شده اند. سولفات سدیم گرماب در دسته نهشته های تبخیری دریایی طبقه بندی می شود که در یک حوضه کم ژرفای درون قاره ای تشکیل شده است.

کلیدواژه ها:

حوضه های کم ژرفای درون قاره ای ، تبخیری های دریایی ، ائوسن بالایی ، سولفات سدیم ، گرماب ، سمنان

نویسندگان

مهدی قوسی پور

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

مسعود علی پور اصل

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

محمود صادقیان

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بربریان، م.، قرشی، م.، طالبیان، م.، شجاع طاهری، ج.، ۱۳۷۵، ...
  • بهار فیروزی، خ.، عارفی پور، س.، احمدی، ع.، صادقی، ا.، ...
  • شبانیان، ا.، ازقندی، م.، سلمانلو، ع.، ۱۳۹۴، گزارش زمین شناسی ...
  • شیخ الاسلامی، م.ر.، جوادی، ح.ر.، اسدی سرشار، م.، آقاحسینی، ا.، ...
  • صفایی، م.، قلمقاش، ج.، ۱۳۹۰، شرح نقشه زمین شناسی۱:۲۵۰۰۰۰ سمنان، ...
  • Afshar, A., Norouzi, G.H., Moradzadeh, A., and Riahi, M.A., ۲۰۱۸. ...
  • Aghanabati, A., Hamedi, A.R., Samadian, M.R., Nabavi, M.H., Alavi-Naini, M., ...
  • Alavi-Naini, M., ۱۹۹۷. Geological quadrangle of Jam, ۱:۱۰۰,۰۰۰ series, No. ...
  • Armstrong-Altrin, J.S., and Machain-Castillo, M.L., ۲۰۱۶. Mineralogy, geochemistry, and radiocarbon ...
  • Bahar-Firouzi, K., Arefipour, S., Ahmadi, A., and Sadeghi, A., ۲۰۱۷. ...
  • Berberian, M., ۱۹۸۳. Structural evolution of the Iranian Plateau; Contribution ...
  • Berberian, M., Ghorashi, M., Talebian, M., and Shoja-Taheri, J., ۱۹۹۶, ...
  • Blackburn, W.H., Metcalf, R.V., and Ragland, P.C., ۱۹۹۴. Geochemical evolution ...
  • Brand, U., Morrison, J.O., and Campbell, I.T., ۱۹۹۸. Strontium in ...
  • Brewer, P.G., ۱۹۷۵. Minor elements in seawater. In: J.P. Riley ...
  • Eckardt, F.D., ۲۰۰۱. The origin of sulphates: An example of ...
  • Eugster, H.P., ۱۹۸۰. Geochemistry of evaporitic lacustrine deposits. Annual Review ...
  • Eugster, H.P., ۱۹۸۵. Oil shales, evaporites and ore deposits, Geochimica ...
  • Garver J.I., Royce P.R., and Smick T.A., ۱۹۹۶. Chromium and ...
  • Girty, G.H., Ridge D.L., Knaack, C.H., Johnson, D., and AL-Riyami, ...
  • Golonka, J., ۲۰۰۴. Plate tectonic evolution of the southern margin ...
  • Gromet, L.P., Dymek, R.F., Haskin, L.A., and Korotev, R.L., ۱۹۸۴. ...
  • Gu, A., and Eastoe, C.J., ۲۰۲۱. The origins of sulfate ...
  • Hardie, L.A., and Eugster, H.P., ۱۹۷۰. The evolution of closed-basin ...
  • Hayashi, K.I., Fujisawa, H., Holland, H.D., and Ohmoto, H., ۱۹۹۷. ...
  • Henderson, P., ۱۹۸۴. Rare earth element geochemistry. Elsevier, New York, ...
  • Khalili, M., and Torabi, H., ۲۰۰۳. The exploration of sodium-sulphate ...
  • Liu, C.L., Jiao, P.C., Wang, M.L., ۲۰۰۷. Sedimentation of glauberite ...
  • Mao, L.J., Mo, D.W., Yang, J.H., Guo, Y.Y., and Lv, ...
  • Mees, F., ۱۹۹۸. The alteration of glauberite in lacustrine deposits ...
  • Mostafaie, K., and Ramazi, H.R., ۲۰۱۵. Application of electrical resistivity ...
  • Oni, S., Olatunji, A., and Ehinola, O., ۲۰۱۴. Determination of ...
  • Rahimpour-Bonab, H., and Abdi, L., ۲۰۱۲. Sedimentology and origin of ...
  • Safai, M., and Ghalamghash, J., ۲۰۱۱. Description of Semnan ۱:۲۵۰,۰۰۰ ...
  • Shabanian, A., Azghandi, M., and Salmanlou, A., ۲۰۱۵. Structural geology ...
  • Sheikholeslami, M.R., Javadi, H.R., Asadi Sarshar, M., Aghahosseini, A., Kouhpeima, ...
  • Sonnenfeld, P., ۲۰۰۰. The evolution of marine evaporites. In: Geertman ...
  • Warren, J.K., ۲۰۱۰. Evaporites through time: Tectonic, climatic and eustatic ...
  • Warren, J.K., ۲۰۱۶. Evaporites: A Geological Compendium. London, Springer, ۱۸۲۲ ...
  • Wei, D.Y., ۲۰۰۱. On glauberite deposits in China. Geology of ...
  • Whitney, D.L., and Evans B.W., ۲۰۱۰. Abbreviations for names of ...
  • Wignall, P.B., and Twitchett, R.J., ۱۹۹۶. Oceanic anoxic and the ...
  • Yu, X.C., Wang, C.L., Liu, C.L., Zhang, Z.C., Xu, H.M., ...
  • نمایش کامل مراجع