نگاهی به روش تدریس اکتشافی، معایب، محاسن و مراحل آن

انتخاب روش مناسب تدریس، از جمله موارد ضروری در افزایش کیفیت فرایند آموزش است و تاثیر گذاری عمیق بر یادگیری فراگیران خواهد داشت. هدف از مقاله حاضر بررسی روش تدریس اکتشافی، مزایا و معایب آن می باشد. روش تحقیق بصورت کتابخانه ای از طریق مراجعه به کتب آموزشی و بررسی نظریات و آراء می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که روش تدریس اکتشافی یکی از شیوه های نوین آموزشی است که بر پایه ی یادگیری فعال و مشارکتی بنا شده است. در این روش، معلم به عنوان تسهیل گر عمل می کند و دانش آموزان را تشویق می کند تا با طرح سوالات، جستجو و تحقیق در مورد موضوعات مختلف، به کشف و فهم عمیق تری از مفاهیم دست یابند. این رویکرد به دانش آموزان این امکان را می دهد که از طریق تجربه های عملی و حل مسائل واقعی، مهارت های تفکر انتقادی و خلاقیت خود را تقویت کنند. همچنین، روش اکتشافی به یادگیرندگان کمک می کند تا به جای حفظ کردن اطلاعات، آنها را درک کرده و به کار ببرند، که این امر می تواند به یادگیری پایدارتر و معنادارتری منجر شود. این روش به ویژه در علوم، ریاضیات و موضوعات مرتبط با حل مسئله بسیار موثر است. هدف از روش اکتشافی در تدریس و یادگیری، هر گونه موقعیت و فرصتی است که معلم ایجاد می کند و طبق آن دانش آموزان به صورت فردی یا گروهی و با کمک مراحل کشف موضوع یا حل مسئله، در فرایند یادگیری شرکت می کنند. در روش های اکتشافی، ایجاد زمینه ی یادگیری دانش آموز هدف است؛ به شکلی که تا حد ممکن زمینه ی یادگیری مستقل او فراهم شود، بتواند سهم عمده ای در یادگیری به دست آورد و مفهوم، اصول، مراحل و فرایند یا دیگر مقاصد موضوع آموزشی را کشف و درک کند. در روش تدریس اکتشافی معلم دانش آموزان را تشویق می کند تا با محیط خود به تعامل بپردازند و با تحقیق، تفکر و دستکاری اشیا، روابط بین پدیده ها را کشف کنند و به جای حفظ اطلاعات، به درک درستی از موضوع برسند. در این روش معلم باید ابتدا اصول و روش های حل مساله را با کمک روش تدریس سخنرانی به شاگردان آموزش داده باشد. پس از آن یک موقعیت سوال برانگیز برای آن ها طراحی می شود. این موقعیت باید از طریق معلم به دانش آموزان ارائه شود. سپس نوبت به شاگردان می رسد تا اطلاعات را تحلیل کرده و روابط را کشف کنند. در نهایت معلم دستاوردهای دانش آموزان را بررسی می کند و راهنمایی های لازم را ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

روش تدریس اکتشافی ، مزایا ، معایب ، یادگیری عمیق